——
—–
—–
۳۰
۰۱/۶۳۷۲
کل
همانطور که در جدول (۲۱-۴) مشاهده می گردد مقدارF بدست آمده برای تفاوت بین دو گروه آزمایش و کنترل برابر ۲۸/۳۰ می باشد، از آنجا که سطح معناداری بین دو متغیر برابر ۰۰۰۱/۰ می باشد و این سطح کوچکتر از ۰۱/۰ P< می باشد با ۹۹ درصد اطمینان می توان گفت که آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر افزایش مهارت ارتباطی قاطعیت موثر بوده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
فصل پنجم
بحث و نتیجهگیری
در این فصل پس از ارائه ی خلاصه ی پژوهش به بحث و نتیجه گیری، بیان محدودیتها و ارائه ی پیشنهادها پرداخته می شود.
خلاصه پژوهش
این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر مهارتهای ارتباطی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دوره متوسطه مدرسه قدس در شهر بمپور به مرحله اجرا در آمده است. به منظور دسترسی به هدف فوق از بین کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسط ۳۰ نفر به صورت نمونه گیری تصادفی برای پاسخگویی به پرسشنامه های تحقیق انتخاب شدند که به صورت تصادفی ۱۵ نفر در گروه آزمایش و ۱۵ نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. شواهد مربوط به اعتبار و پایایی ابزارهای تحقیق (چنانچه که در فصل سوم نیز قابل مشاهده است)، نشان می دهد که اعتبار و پایایی ابزارهای پژوهش در حد قابل قبولی بود. داده های حاصل از پرسشنامه ها با بهره گرفتن از گروههای آزمایش و کنترل از روش آماری آزمون تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت.
بحث و نتیجه گیری
فرضیه اول: آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر کاهش اضطراب امتحان تأثیر معناداری دارد.
همانطور که در جدولهای (۳-۴) تا (۵-۴) نشان داده شده است آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر کاهش اضطراب امتحان موثر می باشد. نتایج حاضر با نتایج پژوهش اریک و همکاران (۲۰۱۴) که درمان شناختی رفتاری منجر به کاهش اضطراب و افزایش سلامتی شده است. در واقع درمان شناختی رفتاری منجر به بهبود ناگهانی اضطراب شده بود. یکدهل و همکاران (۲۰۱۴) که آموزش مهارتهای خانواده در رفتاردرمانی منجر به امید به آینده و استراتژی در زندگی روزمره شده است. در گروه بدون علائم اضطراب و افسردگی قبل از آموزش مهارت های خانواده دررفتاردرمانی، اضطراب به طور قابل توجهی افزایش یافته است اما در گروه با علائم اضطراب و افسردگی بعد از آموزش مهارت های خانواده در رفتار درمانی از علائم به طور قابل توجهی کاهش یافته است همچنین این نتایج نشان می دهد که آموزش مهارت های خانواده در رفتار درمانی ، مداخله مفید و بیشترین منفعت را برای کسانی که با بالاترین علائم اضطراب وافسردگی دارند، داشته است، همسو می باشد. نتایج حاضر با نتایج پژوهش ساره و همکاران (۲۰۱۳) که رفتاری درمانی منجر به پذیرش وتوجه آگاهانه ، کاهش اضطراب می شود. لطفی و همکاران (۲۰۱۱) که نشانه های اضطراب امتحان در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش می یابد (۰۰۱/۰p <). این مطالعه نشان داد که درمان با رفتار شناختی و کارآمد در کاهش علائم اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی دانش آموزان مفید است. زارعی و همکاران (۲۰۱۰) که۳۱/۱ درصد از دانشجویان دارای اضطراب شدید هستند. همچنین نتایج نشان داد که بین روش های مشاوره گروهی رفتاری، شناختی وشناختی – رفتاری تفاوت معنادار بود(۰۰۵/۰ p <). علاوه بر این، هر سه شرایط آزمایش به طور معنی داری موثرتر ازگروه کنترل در کاهش اضطراب امتحان بودند. بنابراین،برنامه آموزشی مشاوره گروهی بر کاهش اضطراب آزمون در دانشگاه بسیار ضروری است، همسو می باشد. نتایج حاضر با نتایج پژوهش در مطالعه امیری و همکاران (۱۳۸۴) که هر سه گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در نمرات اضطراب امتحان کاهش معناداری از لحاظ آماری داشتند. اما کاربرد همزمان گروه درمانی شناختی – رفتاری و آموزش مهارتهای مطالعه در مقایسه با کاربرد تفکیکی این دو باعث کاهش معناداری در نمرات اضطراب امتحان دانش آموزان نشد. نتایج نشان داد که ۲۴ درصد از دانشجویان اضطراب امتحان داشتند و میانگین اضطراب امتحان در دختران بیش از پسران بود. همچنین مداخله شناختی–رفتاری در کاهش اضطراب امتحان دانشجویان مؤثر بود. در مطالعه ای که توسط ایزدی فرد(۱۳۸۹) یافته ها بیانگر آن بود که علائم اضطراب امتحان در آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافت. نتیجه ای به بدست آمد این بود که روش های درمان شناختی – رفتاری با آموزش حل مسئله راهبردهایی کارآمد و سودمند در کاهش اضطراب امتحان و بهبود کارکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی هستند، همسو می باشد.
برای تبیین این فرضیه می توان گفت از آنجایی که رفتار درمانی در جهت تغییرات فکری وگزینش رفتارهای سالم و مفید به فرد کمک می کند، می تواند گام موثری در آرامش فکری و روحی روانی، کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان داشته باشد. در واقع آموزش رفتار درمانی از طریق رفع نقص در روش های نادرست مطالعه، روش های حل مساله، فکر کردن ، رفتار کردن و نگرش نسبت به امتحان، تا حدودی به کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان کمک می کند. آموزش گروه درمانی رفتاری باعث می شود تا دانش آموزان با هشیاری و آگاهی بیشتر و با نگرش مثبت تر نسبت به امتحان بطور همه جانبه و با حضور ذهن بیشتر به مطالعه بپردازند و همه ابعاد ذهنی خود را درگیر مطلب و موضوع کنند و بتوانند در جلسه امتحان با آرامش خاطر بیشتری به پاسخ سوالات بیاندیشد. به عبارتی دیگر با اجرای آموزش گروه درمانی رفتاری سطح آگاهی و دانسته های دانش آموزان نسبت به اضطراب امتحان افزایش پیدا کرده است و روش های مقابله با اضطراب، به واسطه مهار هیجانات، خود شناسی و خود راهبردی و تغییر نگرش و باورها نسبت به توانایی های خویش و نیز درس خواندن و تحصیل مورد تأکید قرار گرفته و افزایش یافته است.
فرضیه دوم: آیا آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر افزایش مهارت های ارتباطی تأثیر معناداری دارد؟
همانطور که در جدولهای (۶-۴) تا (۸-۴) نشان داده شده است ، آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر افزایش مهارت های ارتباطی موثر می باشد.
برای تبیین این فرضیه می توان گفت از آنجایی که رفتار درمانی منجر به کاهش رفتارهای ناسازگار در دانش آموزان می شود و منجر به افزایش سازگاری از طریق بازسازی رفتار می شود، می تواند مهارتهای ارتباطی افزایش دهد. در واقع با تغییر در رفتار نامطلوب و یادگیری رفتار مطلوب، دانش آموزان بهتر می توانند اطلاعات، عقاید و احساسات خود را به افراد دیگر انتقال دهند. همچنین از آنجایی که رفتار درمانی گامی مهم در توانمند کردن دانش آموزان می باشد، می تواند باعث افزایش مهارت های ارتباطی شود. رفتار درمانی می تواند منشا تغییرات، از جمله تغییر در رفتار نامطلوب ، نگرشها و باورها باشد و این امر به نوبه خود باعث افزایش مهارت های ارتباطی می شود و دانش آموزان بیشتر دارای روابط موفق و ارتباط نزدیک و صمیمی می شوند.
بنابراین رفتار درمانی می تواند منجر به تغییر رفتار توسط آموزش رفتارهای جدید، اصلاح رفتارهای گذشته و حذف رفتارهای نامطلوب شود و در نتیجه منجر به افزایش توانمندی های اجتماعی و روانی در دانش آموزان شود و آنان را برای زندگی اثربخش و مفید آماده می سازد و در نهایتا منجر به افزایش مهارت های ارتباطی در دانش آموزان می شود.
فرضیه سوم: آیا آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر افزایش ابعاد مهارت های ارتباطی(گوش دادن، تنظیم عواطف، درک پیام، بینش، قاطعیت) تأثیر معناداری دارد؟
همانطور که در جدولهای (۹-۴) تا (۱۰-۴) نشان داده شده است، آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر افزایش ابعاد مهارت های ارتباطی (درک پیام،بینش، قاطعیت) موثر می باشد.
برای تبیین این فرضیه می توان گفت از آنجایی که رفتار درمانی منجر به افزایش رفتارهای مثبت و خوشایند و کاهش رفتارهای منفی و ناسازگار می شود. افزایش رفتارهای مثبت، می تواند منجر به افزایش درک پیام یا توانایی دریافت و ارسال پیام های واضح ارتباطی شود همچنین با تغییر رفتار نامطلوب، بینش یا توانایی کشف معنای حقیقی پیام های کلامی و غیرکلامی در ارتباط و قاطعیت یا توان ابراز عقاید و احساساتی در ارتباط افزایش می یابد. همچنین از آنجایی که رفتار درمانی می تواند عادت های ناسازگار را کاهش دهد و به دانش آموزان کمک کند تا درک بهتری از مسائلی که موجب تولید عدم تعادل روانی در او می گردد، پیدا کند ، می تواند منجر به ایجاد احساسات و نگرش مثبت به افراد دیگر شود و در نهایت منجر به افزایش صمیمیت و توانایی دریافت و ارسال پیام، بینش نسبت به فرایند ارتباط، قاطعیت ارتباطی شود اما گروه درمانی رفتاری بر گوش دادن و تنظیم عواطف تأثیری نداشته است، شاید علت آن عدم دقت و توجه کافی آزمودنی ها در پاسخ به سوالات باشد. در برخی از موارد آزمودنی ها با دقت اقدام به پاسخ دادن به سوالت نمی کنند، که این امر منجر به کاهش دقت در پاسخ می گردد، که می تواند بر نتایج نیز تاثیرگذار باشد، بنابراین یکی از احتمالات برای دلیل معنی دار نشدن در تأثیر گروه درمانی رفتاری بر گوش دادن و تنظیم عواطف را می توان به آزمودنی های پژوهش نسبت داد.
محدودیت های تحقیق
الف) محدودیت تحت اختیار پژوهشگر
محدود بودن جامعه پژوهش به شهر بمپور و دانش آموزان مقطع متوسط
در نظر نگرفتن جنسیت مذکر
ب)محدودیت خارج از اختیار پژوهشگر
عدم کنترل تفاوت های فرهنگی و اجتماعی
پیشنهادهای پژوهشی
الف)پیشنهادهای کاربردی
با توجه به اینکه گروه درمانی رفتاری بر مهارتهای ارتباطی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر بمپور موثر بوده است، پیشنهاد می شود که مدیران مدرسه، در مدرسه برای دانش آموزان کارگاه آموزش رفتاری به شیوه گروهی برای افزایش مهارتهای ارتباطی و کاهش اضطراب امتحان فراهم آورند.
ب)پیشنهادهای پژوهشی
پیشنهاد می شود متغیر آموزش رفتاری به شیوه گروهی با متغیرهای دیگری در دانش آموزان مورد بررسی قرار دهند.
پژوهش حاضر به بررسی اثر بخشی آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر مهارتهای ارتباطی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر بمپور پرداخته ، پیشنهاد می شود به انجام پژوهشهای مشابه در شهرستانهای دیگر برای قیاس نتایج پژوهش اقدام شود.
پیشنهاد می شود به بررسی اثر بخشی آموزش رفتاری به شیوه گروهی بر مهارتهای ارتباطی و اضطراب امتحان دانش آموزان پسر دوره متوسط شهر بمپور پرداخته شود.
منابع
منابع فارسی
ابوالقاسمی، عباس.، گلپور، رضا.، نریمانی، محمد.، و قمری، حسین. (۱۳۸۸). بررسی رابطهْ باورهای فراشناختی مختل با موفقیت تحصیلی دانشآموزان دارای اضطراب امتحان. مطالعات تربیتی و روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، دوره ۱۰، شماره ۳، صص ۲۰-۵٫
ابوالقاسمی، عباس، اسدیمقدم، عزیزه.، نجاریان، بهمن.، و شکرشکن، حسین. (۱۳۷۴). ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش اضطراب امتحان در دانشآموزان پایه سوم دوره راهنمایی. فصلنامه علمی و پژوهشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره سوم، سال دوم، شماره ۳ و ۴٫
استوار، صغری.(۱۳۸۱). بررسی سنجش روایی و پایایی مقیاس اضطراب آشکار کودکان. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
امیری، علی (۱۳۸۴) . مقایسه اثربخشی شیوه گروه درمانی شناختی رفتاری، آموزش مهارت های مطالعه و روش تلفیقی بر کاهش اضطراب امتحان. مطالعات تربیتی و روان شناسی ۶۰(۲): ۵۵-۷۷٫
ایزدی فرد، محمد؛ جوکار، زهرا (۱۳۸۹). اثر بخشی درمان شناختی – رفتاری با علائم اضطراب امتحان. مجله اندیشه و رفتار، ۵۹(۱): ۲۵- ۴۲٫
آرام، محبوبه. (۱۳۸۹). اثربخشی مهارتهای ارتباطی بر استرس شغلی و حل تعارض در کارکنان شهرداری شهر شیراز.پایان نامه کارشناسی ارشد صنعتی و سازمانی، دانشگاه آزاد واحد مرودشت.
باباپور خیرالدین، جلیل. (۱۳۸۷). اثربخشی آموزش مهارتهای ارتباطی بر شیوه های حل مساله دانش آموزان. فصلنامه علمی پژوهشی روان شناسی دانشگاه تبریز، سال دهم،شماره سوم:۱۴-۱٫
برکو، ری ام؛ ولین، آندرو دی؛ و ولوین، دارلین آر(۲۰۰۱) مدیریریت ارتباطات. ترجمه اعرابی، محمد و ایزدی، داود(۱۳۸۷)، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی چاپ اول
بیابانگرد، اسماعیل. (۱۳۸۰). راهنمای والدین و معلمان در تربیت و آموزش کودکان. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.