• • • • 1. 1. حقوق صاحبان سهام به سپرده :

         

     

حقوق صاحبان سهام معرف علایق صاحبان اصلی موسسه نسبت به خالص دارائی های موسسه است . حقوق صاحبان سهام باقیمانده منافع صاحبان اصلی موسسه را در دارائیهای موسسه که پس ازکسر بدهیهای ان موسسه بدست امده است نشان می دهد . در یک موسسه تجاری حقوق صاحبان سهام در اصل منافع صاحبان اصلی موسسه را نشان می دهد . سپرده وجوهی است که به وسیله اشخاص حقیقی و حقوقی طبق ضوابطی به بانک سپرده می شود . سود سپرده ‌های بانکی طبق ضوابط و مقررات موجود به صورت روز شمار و با نرخ سود علی الحساب پرداخت می‌شود . که در این تحقیق سعی شده است حقوق صاحبان سهام را به سپرده هایی که در بانک ها سپرده گذاری شده است به عنوان متغیر مستقل مورد استفاده قرار دهیم.

• • • • 1. 1. نرخ کفایت سرمایه :

         

     

یکی از نسبت‌های بسیار مهم در سنجش سلامت عملکرد و ثبات مالی هر مؤسسه مالی و بالاخص بانک‌ ها می‌باشد . بانک‌ها به واسطه ویژگی‌هایی که دارند و موظف به استرداد اصل سپرده سپرده‌ گذاران به آن‌ها می‌باشند ، می‌بایستی سرمایه کافی برای پوشش دادن ریسک ناشی از فعالیت ‌های خود داشته و مراقب باشند که آسیب ‌های وارده به سپرده‌گذاران منتقل نشود. بدین ‌لحاظ بانک ‌ها باید همواره از حداقل میزان سرمایه مطلوب برای پوشش ریسک‌ های عملیاتی خود برخوردار باشند. براساس قوانین کمیته بال (Basel) ، حداقل میزان سرمایه مورد نیاز می‌بایستی ۱۲% دارایی ‌های موزون‌ شده به ریسک باشد . دارایی‌های موزون ‌شده به ریسک یعنی ریسک هر دارایی با توجه به ماهیت آن دارایی و میزان ریسک مرتبط با آن. برای مثال ریسک حساب صندوق (وجه نقد) و مانده حساب‌های بانک نزد بانک‌ های مرکزی هر کشور برابر با صفر است ولی ریسک تسهیلات اعطایی به اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی معادل ۱۰۰% می باشد (رحمانی ، ۱۳۸۶) .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نسبت کفایت سرمایه یکی از نسبت ‌های سنجش سلامت عملکرد و ثبات مالی مؤسسه مالی و بانک‌ ها است. بانک ‌ها باید سرمایه کافی برای پوشش دادن ریسک ناشی از فعالیت ‌های خود را داشته و مراقب باشند که آسیب‌ های وارده به سپرده‌ گذاران منتقل نشود . بدین ‌لحاظ باید از حداقل میزان سرمایه مطلوب برای پوشش ریسک‌ های عملیاتی خود برخوردار باشند که تقریباً ۱۲٪ دارایی‌های موزون‌شده به ریسک (ریسک هر دارایی با توجه به ماهیت آن دارایی و میزان ریسک مرتبط با آن) می‌باشد.

برای مثال ریسک حساب صندوق (وجه نقد) و مانده حساب‌های بانک نزد بانک‌ های مرکزی هر کشور برابر با صفر است ولی ریسک تسهیلات اعطایی به اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی معادل ۱۰۰٪ می‌باشد. براساس قوانین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ، حداقل نسبت کفایت سرمایه مطلوب برای بانک‌های ایرانی معادل ۱۲٪ است و بانک مرکزی می‌تواند در مواردی که استانداردهای بین المللی یا ضرورت حفظ سلامت بانک‌ها و موسسات اعتباری اقتضا کند حدود بالاتری را برای تمام یا برخی از بانک‌ها و موسسات اعتباری تعیین کند .
۳-۳-۴ نسبت دارایی های ثابت به کل دارایی ها :
دارایی ثابت به دارایی مشهودی که در واحد تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای ماهیتی دائمی یا نسبتا ثابت است ، گفته می‌شود. دارایی‌های مذکور، به استثنای زمین به مرور فرسوده و یا در اثر گذشت زمان غیر قابل استفاده می‌شوند . در این صورت اصطلاحاً گفته می‌شود که دارایی‌ها مستهلک شده‌اند . این داراییها ، اقلامی مشهود با عمری طولانی می باشند که در جریان عملیات موسسه مورد استفاده قرار می گیرند . داراییهای این گروه به مرور زمان و پس از استفاده مکرر فرسوده می گردد به همین دلیل برای هر یک از داراییهای ثابت استهلاک منظور می شود .یک‌ قلم‌ دارایی‌ ثابت‌ مشهود که‌ واجد شرایط‌ شناخت‌ به‌ عنوان‌ دارایی‌ باشد ، باید به‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ اندازه‌گیری‌ شود . مبلغ‌ وجه‌ نقد یا معادل‌ نقد پرداختی‌ و یا ارزش‌ منصفانه‌ سایر مابه ‌ازا هایی‌ که‌ جهت‌ تحصیل‌ یک‌ دارایی‌ در زمان‌ تحصیل‌ یا ساخت آن واگذار شده‌ است‌ و در صورت مصداق ، مبلغی که براساس الزامات خاص سایر استانداردهای حسابداری (مانند مخارج تأمین مالی) به آن دارایی تخصیص یافته است ( دارابی ، رویا ۱۳۸۸).
۳-۳-۵ نسبت تغییرات سود عملیاتی به درآمد:
درحسابداری و مالیه ، درآمد قبل از بهره و مالیات (EBIT) معیاری است از سود شرکت که هزینه های بهره و مالیات را مستثنی می کند . درآمد عملیاتی حاصل تفریق عایدی عملیاتی و هزینه عملیاتی است . گاهی اوقات برای شرکتی درآمد غیر عملیاتی صفردارد ، درآمد عملیاتی هم معنا با درآمد قبل از بهره و مالیات(EBIT) و سود عملیاتی به کار برده می شود . یک سرمایه گذار خبره که هر تغییر در ساختار سرمایه یک شرکت را در نظر می گیرد ، ابتدا پتانسیل کسب درآمد بنیادی شرکت ( که توسط درآمد پیش از بهره ، مالیات و هزینه استهلاک وام (EBIT , EBITDA) منعکس می شود ) را می سنجد و سپس نسبت بهینه بدهی به موجودی را تعیین می کند . برای محاسبه درآمد قبل از بهره و مالیات ، هزینه ها ( مثل هزینه محصولات فروخته شده ، هزینه فروش و هزینه های مدیریت ) از عایدی ها کم می شوند. سود خالص نهایتا از کسر بهره و مالیات از این مقدار بدست می آید. حاشیه سود عملیاتی از تقسیم سود عملیاتی بر فروش به دست می آید. این نسبت به عنوان مقیاسی برای استراتژی شرکت در قیمت گذاری و کارایی عملیاتی آن استفاده می شود. در این نسبت درصد باقیمانده از سود شرکت پس از پرداخت هزینه های متغیر شامل حقوق و دستمزد، مواد اولیه و نظایر آنها نشان داده می شود.
درآمد قبل ازبهره و مالیات(EBIT) = عایدی – هزینه های عملیاتی(OPEX) + درآمد غیر عملیاتی درآمد
این نسبت نشانه توانایی موسسه در کنترل هزینه های عملیات محسوب می شود . معمولا آن را در رابطه با افزایش فروش و تغییرات سود ناخالص تفسیر می کنند .
فرمول : (سود (زیان) عملیاتی / درآمدحاصل از خدمات و فروش) * ۱۰۰
۳-۴ متغیر وابسته:
نوسان قیمت سهام بانک ها طی سال مالی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است و برای تفسیر بهتر نتایج نیز ضریب پراکندگی قیمت سهام را طی سال مالی به عنوان معیار نوسانات قیمت سهام با متغیر های مستقل بررسی خواهیم کرد .
۳-۵ مدل مفهومی پژوهش :
مدل مفهومی پژوهش از پیوندهای درونی میان متغیرهایی که سرانجام در پویایی موقعیت مورد بررسی نقش دارند، گفت و گو می کند. پدید آوردن چنین مدل مفهومی به ما کمک می کند تا روابط خاصی را در نظر بگیریم و آنها را بیازماییم و درک خود را در زمینه پویایی های موقعیتی که قرار است پژوهش در آن صورت گیرد ، بهبود بخشیم.

۳-۶ روش تحقیق :

هدف تمام علوم ، شناخت و درک دنیای پیرامون ما است . به منظور آگاهی از مسایل و مشکلات دنیای پیرامون ، روش های علمی ، تغییرات قابل ملاحظه ای پیدا کر ده اند . این روندها و حرکت ها سبب شده است که برای بررسی روش های مختلف بشری ، از روش های علمی استفاده شود .
از جمله ویژگیهای مطالعه علمی هدفش حقیقت یابی است، استفاده از یک روش تحقیق مناسب می باشد و این امر به اهداف تحقیق، ماهیت و موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی تحقیق بستگی دارد و هدف از تحقیق، دسترسی دقیق و آسان به پاسخ پرسشهای تحقیق است.
انواع روش تحقیق عمدتا به دو دسته کلی شامل روش تحقیق بر حسب نوع استفاده (تحقیقات بنیادی، تحقیقات کاربردی و تحقیقات توسعه ای) و روش تحقیق بر حسب نحوه گردآوری داده ها (تحقیق تاریخی، تحقیق توصیفی، تحقیق پیمایشی، تحقیق میدانی، تحقیق کاربردی – نظری و مانند آن) تقسیم می شود. درتحقیق پیمایشی طولی داده ها در طول زمان یا در زمان های مختلف گردآوری می شود تا تغییرات بر حسب زمان بررسی شده و به رابطه متغیر ها در طول زمان پی برده شود .
تحقیقات کاربردی با بهره گرفتن از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که از طریق تحقیقات بنیادی فراهم شده برای رفع نیازمندیهای بشر و بهبود و بهینه سازی ابزارها ، روشها ، اشیاء و الگوها در جهت توسعه رفاه و آسایش و ارتقای سطح زندگی ا­نسان مورد استفاده قرار میگیرند ؛ برای مثال ، استفاده از معلومات و قوانین زیست شناسی به بشر این امکان را می دهد تا راه های سلامتی و بهداشت خود را جستجو نماید . این نیز مبانی شناختی خود را از قوانین، نظریه ها و نتایج تحقیقات بنیادی می گیرد. ذکر این نکته ضروری است که به نوعی از تحقیقات کاربردی ، تحقیقات توسعه ای می گویند و هدف آن، بررسی هایی است که نشان می دهد چگونه تولید افزایش می یابد یا سازمان تولید گسترش پیدا می کند یا مدل ها و روش های جدید تولید کالا و خدمات چیست . بطور کلی هدف این تحقیقات ، توسعه و بهبود روش ها ، ابزار ، کالاها یا ساختارها­ست و به همین دلیل در زمره تحقیقات کاربردی قرار می گیرند.
در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است و می خواهد بداند پدیده، متغیر، شیء، یا مطلب چگونه است. بعبارت دیگر، این تحقیق وضع موجود را بررسی می کند و به توصیف منظم و نظام دار وضعیت فعلی آن می پردازد و ویژگی ها و صفات آن را مطالعه و در صورت لزوم ارتباط بین متغیرها را بررسی می نماید . تحقیقات توصیفی هم جنبه کاربردی دارند و هم جنبه مبنایی ؛ در بعد کاربردی از نتایج این تحقیقات در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری ها در قلمرو کار مدیریت ها قرار دارد و کار مدیران جامعه ، اعم از مدیران عالی سیاسی یا مدیران رده های پایین، چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی و شرکتها ، تصمیم گیری است . دانستن وضعیت حیطه مدیریت و تحول متغیرها برای تصمیم گیری امری ضروری است و بدون آگاهی از وضع جامعه ، گرایش ها، ویژگی ها، کیفیت متغیرها و نیز عوامل موثر در حیطه مدیریت نمی توان تصمیم گیری و سیاست گذاری نمود. برای آگاهی از این امور ، تحقیقات توصیفی ضرورت دارد.
در تحقیق پیمایشی طولی، داده ها در طول زمان یا در زمان های مختلف گردآوری می شود تا تغییرات بر حسب زمان بررسی شده و به رابطه بین متغیر ها در طول زمان پی برده . بنابراین، این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، تحقیق پیمایشی طولی است .

۳-۷ جامعه آماری تحقیق :

هر تحقیقی علمی شامل مجموعه ای از عملیاتی است که بر روی موضوع یا موضوع های آن که آزمودنی های تحقیق نام دارد به انجام می رسد . به عبارت دیگر تحقیقات علمی بطور عمومی شامل آزمایش یا تجربه بر روی آزمودنی های خود می باشد که بر اساس فرضیه های مربوط در مورد آنها انجام داده می شود . بنابراین ، نتایج تحقیق در مورد آزمودنی های آن معتبر است . می توان گفت که جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد یا اجزاء و عوامل مختلف می باشد که حداقل در یک صفت با هم مشترک هستند . تعریف دیگری ، جامعه آماری عبارت است از همه اعضای واقعی یا فرضی که علاقه مندیم یافته های پژوهش را به آنها تعمیم دهیم به طوری که حداقل در یک صفت مورد نظر مشترک باشند جامعه آماری این تحقیق شرکت های واسطه گری مالی و بانک ها پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده است . قلمرو زمانی دوره ۵ ساله ازسال ۱۳۸۶ تا پایان سال ۱۳۹۰ در نظرگرفته شده است .
کلیه بانکهایی که دارای شرایط ذیل بوده اند ۴ بانک بوده اند ، که مورد بررسی قرار گرفته اند:

1. اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای تحقیق در مورد آن شرکتها ، در طول دوره تحقیق در دسترس باشد .