۲) جارچیان
در دوران کهن، جارچیان در کوی و برزن به راه میافتادند و با صدای بلند راجع به موضوعات مختلف تبلیغ میکردند. آنان معمولاً هنگام عبور از گذرگاهها و برای جلب توجه مردم ابتدا شیپور و یا طبلی را به صدا درمیآوردند و پس از اعلام آخرین اخبار پیام خاصی را به اطلاع مردم میرساندند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در آغاز قرن ۱۲ میلادی “جارچیان” در بعضی از شهرهای اروپا به بازار این صنعت رونق بخشیدند. این جارچیان در کوچه و خیابان شهرها به راه میافتادند و برای کالاهای تولیدکنندگان تبلیغ میکردند و اخبار مهم و وقایع مورد علاقهی مردم را نیز انتشار میدادند. آنان با تشکیل صنف و با اخذ مجوز از دربار به صورت رسانهای متحرک در نقاط مختلف یک قلمرو، پیامهای تبلیغاتی را به گوش مردم میرساندند. نمونهی مشابه این جارچیان در ایران قدیم، همان گزمههای دولتی بودند که با زدن سوت و یا اعلام آرام بودن شهر با صدای بلند به مردم اطمینان خاطر و تسلّی میدادند. (همان منبع، ۶۱-۵۹)
۳) نشانها و تبلیغ روی دیوارها
نشان ها و تبلیغ روی دیوارها وسیلهی دیگر تبلیغاتی به شمار میآمد که در این روش جملاتی بر روی سنگها و دیوارهای جنب محلی که اجناس به فروش میرسید نوشته میشد و از جنس مورد نظر تمجید و تحسین مینمود و تقریباً مانند تبلیغات روی دیوارها و تابلوهای بالای مغازههای امروزی بود. (محمدیان، ۱۳۸۵، ۳۱)
با پیدایش صنعت چاپ در قرن پانزدهم میلادی، وسائلی که از آنها به عنوان رسانههای همگانی یاد میشود شرایط بهتری را برای تبادل افکار و عقاید و ایجاد هماهنگی بین آنها بوجود آورد. همزمان با این تحول شگفتانگیز نخستین آگهی بازرگانی اعلامیهای به زبان انگلیسی و به صورت یک پوستر در سال ۱۴۷۸ چاپ و منتشر شد. این پوستر در رابطه با فروش تعدادی کتاب انجیل بود.
در اواسط قرن هفدهم روزنامه بوجود آمد. با به وجود آمدن مطبوعات، تبلیغات به صورت جدیدی برای اطلاع افراد باسواد رشد کرد و کمکم شروع به پیشرفت نمود. نخستین آگهی مطبوعاتی در سال ۱۷۱۰ میلادی در روزنامهی “تاتلر”[۱۹] چاپ و منتشر شد. این آگهی در مورد یک دارو بود و نه تنها خریداران را آگاه مینمود که موضوع جنس آگهی چیست و کجا فروخته میشود بلکه کوشش مینمود که خوانندگان را متقاعد سازد که جنس او بر اجناس دیگران مزیت دارد.
از این زمان تبلیغات از طریق آگهی از انگلستان وارد آمریکا شد همان طوری که بسیاری از آداب و رسوم از انگلستان وارد آمریکا می شد.(کیا،۱۳۴۹، ۳۵-۳۴)
با توسعهی صنعت چاپ روزبهروز بر تعداد روزنامهها، نشریات و کتابها افزوده شد و بدین ترتیب مهمترین رسانههای تاریخی به صورت گسترده و انبوه باعث متحول شدن صنعت تبلیغات شدند. اولین نمونهی پیامهای تبلیغاتی در روزنامهها مربوط به استخدام خدمتکار، فروش و خرید برده، نویسندگی برای اعلانات و تنظیم قباله و اسناد و املاک، فروش لوازم آرایشی، دارو و… بودند.
با راهاندازی خطوط کشتیرانی و راهآهن در قرن ۱۹، صنعت تبلیغات نیز به دورهی رشد خود رسید. بازار شهرها بر روی تجار ملل مختلف باز شد و شیوههای پیامرسانی ابعاد جدیدی به خود گرفت. برای ارتباطات بیشتر مجلات و کتابها نسبت به روزنامهها و پوسترها اهمیت بیشتری پیدا کردند در نتیجه تبلیغات نیز جای خود را در این رسانهها باز کرد.(همان منبع،۳۵)
۲-۶ توسعهی آژانسهای تبلیغاتی
آژانسهای تبلیغاتی از جمله نیروهایی بودند که در راه تکمیل و پیشرفت تبلیغات کمک مؤثری داشتند و آغاز توسعهی آنها در آخر نیمهی قرن نوزدهم بود.
در سال ۱۹۸۰ به تدریج تبلیغات وسیلهی مؤثری برای بازاریابی شد . بازار تولیدات وسیع پراکنده شد و بودجهی تبلیغاتی شرکتها و کارخانهها افزایش یافت در نتیجه آژانسهای تبلیغاتی به وجود آمدند که وظیفهی آنها ایجاد و طرح علائم تجاری، نوشتن متن آگهیها، ترسیم عکسها و نقشهای تبلیغاتی بود. حتی در اوایل قرن بیستم بنگاههای تبلیغاتی وظایفی چون طرحریزی، ایجاد و اجرای کامل مبارزات رقابتی پیدا نمودند که در مقابل کاری که انجام میدادند کارمزد خود را از آگهی دهنده یا آگهی گیرنده یا هر دو دریافت میداشتند. (همان منبع، ۳۶-۳۵)
۲-۷ پیشینه گردشگری در جهان:
مسافرت موقت با مقیاس وسیعی که امروزه متداول است، پدیدهای نسبتاً جدید است. در گذشته افراد معدودی از اوقات فراغت خود لذت میبردند و وقت آزاد مردم عادی عموماً به امور مذهبی اختصاص مییافت به همین دلیل در زبان انگلیسی کلمه “ایام تعطیل” از ترکیب “ایام مقدس” گرفته شده است. بیشتر مسافران هم زائران مکانهای مذهبی بودند. بعدها با افزایش اضطراب و فشارهای جسمی و روانی زندگی، مردم برای حفظ سلامت خود سفر کردند و با شروع “عصر خرد ورزی[۲۰] ” به سفرهای فرهنگی روی آوردند. (کاظمی، ۱۳۸۵، ۸)
انسان ها در اعصار ما قبل تاریخ بیشتر برای یافتن غذا، دوری جستن از خطرات و یافتن چراگاه به مناطق دیگر رهسپار میشدند. در دورههای بعد به منظور داد و ستد، ارضای حس کنجکاوی و کشف پدیدههای ناشناخته مبادرت به سفر میکردند. پنج هزار سال پیش، سفرها بیشتر با اهداف تجاری،فعالیتهای نظامی و اداره دولتی امپراطوریهای بزرگ مثل سومریها، آشوریها، یونانیها و امپراطوریهای روم در منطقه مدیترانه و خاورمیانه انجام میگرفت. با گسترش امپراطوریها و نیاز به کنترل سرحدات همچنین تسهیل امر تجارت و مبادله کالا، مبادرت به ساخت راههای ارتباطی نمودند. در این میان ایرانیان با ساختن کالسکههای چهار چرخ و یونانیان باستان با ضرب نخستین سکه و جایگزین کردن آن به جای کالا و ترویج زبان یونانی همچنین برگزاری مسابقات المپیک باعث رونق مسافرت و گردشگری گردیدند. در قرن دوم بعد از میلاد، امپراطوری روم جادههایی با اهداف نظامی و تجاری از هادریانفروال در انگلستان تا کناره رود فرات در خاورمیانه ساخته بود که مسافرخانهها در فواصل ۳۰ مایلی این جاده و هتلها تقریباً در هر شهر وجود داشتند.(تقی زاده انصاری، ۱۳۸۳، ۵)
در قرون وسطی (سده پنجم تا چهاردهم میلادی) سفرها بیشتر به قصد زیارت اماکن مقدس انجام میگرفت چنانکه مسیحیان به بیتالمقدس و روم مسافرت میکردند. قدیمیترین اشکال رایج گردشگری در اروپا، مسافرتهای اشراف و شاهزادههای جوان به نقاط مختلف برای آشنایی با شیوههای مختلف حکومت و زندگی مردم بود.
از سده چهارده تا هفده، بیشتر مسافرتها با هدف کسب دانش و تجربه آموزی انجام میشد. انقلاب صنعتی (۱۸۵۰-۱۷۵۰) پایه و اساس گردشهای دستهجمعی را (بدانگونه که امروزه ما با آن آشنا هستیم) به وجود آورد. تغییرات ژرف اجتماعی و اقتصادی آن دوره باعث تغییرات اجتماعی،تغییر مشاغل و گسترش طبقه میانی اجتماع گردید و این طبقه امکان این را یافت تا بیشتر به مسافرت و تفریح بپردازد.(همان منبع،۶)
در پایان سده نوزدهم کارگران دارای تعطیلات سالانه شدند. آنها برای فرار از مناطق شهری آلوده و شلوغ به کنار دریاها میرفتند و تعطیلات خود را در آن نقاط میگذراندند.
حادثه مهم دیگری که بر صنعت گردشگری اثر گذاشت ایجاد چک مسافرتی بود که اولین بار آمریکاییان به آن دست زدند. از این زمان یعنی اواخر قرن نوزدهم جهانگردان آمریکایی به اروپا سرازیر شدند.
پس از جنگ جهانی دوم، گردشگری به علت تأثیر چند فاکتور به صورت یک فعالیت اقتصادی - اجتماعی رشد یافته است :
۱ـ دسترسی به درآمد بیشتر برای سفر
۲ـ کاهش ساعات کاری و افزایش کارمندانی که از تعطیلات سالیانه و تعطیلات با دستمزد استفاده میکردند که باعث افزایش اوقات فراغت برای مسافرت گردید.
۳ـ سطوح بالای آموزش و آگاهی از نواحی مختلف جهان که باعث افزایش میل به مسافرت گردید.
۴ـ توسعه سریع و وسیع اقتصادی منجر به افزایش سفرهای تجاری شد.
۵ـ بهبود کلی سیستم حمل و نقل در خدمات مسافرتهای هوایی و شبکه بزرگ راهها.(همان منبع،۹-۷)
۲-۸ تاریخچه تبلیغات در ایران
«پیشینه تبلیغات در ایران به دورهی باستان باز میگردد. در آن زمان تبلیغات به صورت ارتباطات شفاهی رواج داشت و مانند دیگر کشورها دیوار نوشتهها، جارچیها و نصب تابلو مهمترین شیوههای پیامرسانی و آگهی به شمار میرفتند.
با ورود دستگاه چاپ به ایران و انتشار اولین روزنامه (کاغذ اخبار) در عصر قاجار اندک اندک آگهیهای تجاری به نشریات راه یافتند. بدین ترتیب آگهی در رسانههای جمعی ایران از دیوار کوبها شروع و به نشریههای ادواری، کتاب، سینما، رادیو و سرانجام به تلویزیون و امروزه اینترنت راه یافت. همچنین اشکال مختلف دیگر از جمله انتشار کتابچه یا بروشور و کاتولوگ در کشور ما مرسوم بوده است.
در عهد قاجار آگهی را ابتدا"اعلامنامه"و"اشتهار نامه” و سپس اعلان می نامیدند تا اینکه بعدها واژه آگهی جایگزین این واژگان شد.» (قاسمی،۱۰۲،۱۳۷۷)
پیشینه آگهی در مطبوعات ایران به عهد ناصرالدین شاه قاجار برمیگردد و تبلیغات تجاری اولین بار در ایران توسط روزنامهی اطلاعات در دهه ۱۳۰۰ هجری شمسی منتشر شد.
در این موقع هنوز تبلیغات بازرگانی در ایران شناخته نشده بود و صاحبان فروشگاهها و کالاها در تنها وسیله تبلیغاتی آن زمان یعنی روزنامه اطلاعات، آگهیهای سادهی خود را چاپ میکردند. در آن موقع آگهی دهندهها برای تبلیغ کالای خود نه خط مشی تبلیغاتی از پیش تعیین شده، نه بودجه تبلیغاتی تنظیم شده و نه اندیشه تبلیغاتی روشنی داشتند. در این دوره مؤسسات تبلیغاتی نیز وجود نداشتند و وسائل پخش آگهی محدود به روزنامه اطلاعات و یکی دو روزنامه کم اهمیت تر میشد.
شروع واقعی تبلیغات بازرگانی در ایران را میتوان سال ۱۳۲۵ به حساب آورد و این تاریخ را باید تاریخ شروع به کار مؤسسات تبلیغاتی در ایران دانست که بسیار دیرتر از همکاران خود در غرب پا به عرصه گذاردند.(فروزفر،۱۳۸۶،۳۵)
ازسال ۱۳۳۵ کشور، یک دوره رونق تولید داخلی را آغاز کرد و به دنبال آن وسائل و روشهای جدید تبلیغات و میزان فعالیتهای آن افزایش یافت. در عین حال تعداد زیادی از مؤسسات تبلیغاتی با سابقهی کم که قدرت مالی و علمی کافی در شرایط جدید را نداشتند هم یکی پس از دیگری تعطیل شدند.
در دورانی که هر روز حداقل یک واحد تولیدی فعالیت خود را شروع میکرد کمبود دانش تبلیغات در همه جا محسوس بود. تبلیغات آن زمان ایران (قبل از انقلاب) متکی به مقداری تجربه و مقداری ذوق و ابتکاربود و زمینههای علمی در کار تبلیغ به ندرت مشاهده میشد. تبلیغات محلی معمولاً در روزنامههای شهرستانها درج میشد و اغلب آگهیهای آنها را آگهیهای دولتی تشکیل میداد. تبلیغات ملی (در سطح مملکتی) بیشتر در نشریات اصلی و پر تیراژ پایتخت درج میگردید. بزرگترین آگهی دهندگان در مطبوعات ایران سازمانهای مختلف دولتی بودند که آگهیهای خود را از طریق وزارت اطلاعات و جهانگردی در مطبوعات مختلف درج میکردند همچنین سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران تنها سازمان تولید و پخش کننده برنامهها بود و از لحاظ تولید و پخش تبلیغات بازرگانی نیز جایگاه ویژهای داشت. (همان منبع،۳۶)
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به علت شرایطی که بر اقتصاد کشور حاکم بود از جمله تحریمها و همچنین جنگ تحمیلی که شرایط اقتصادی کشور را تحت الشعاع خود قرار داده بود، تبلیغات بازرگانی چندان مورد توجه واقع نشد و در حال رکود قرار گرفت.
پس از پایان جنگ تحمیلی و با ورود به مقطع جدید از تاریخ کشورمان، نیاز به تولید بیشتر، فعالتر کردن کارخانهها، دادستد با دنیای خارج و سرعت بخشیدن به فعالیتهای آبادانی کشور، ضرورتی جدی یافت و یکی از سیاستهایی که میتوانست در این زمینه مثمر ثمر واقع شود تبلیغات بازرگانی بود. در واقع لازم بود فعالیتهای اقتصادی که در جامعه انجام میگیرد به مردم شناسانده شود و نشان داده شود که کشور در حال تلاش و سازندگی است. در چنین شرایطی، زمینههای لازم برای رشد و گسترش تبلیغات بازرگانی در رسانههای مختلف اعم از رادیو تلویزیون، مطبوعات، تابلوهای شهری، وسائل حمل و نقل عمومی و… پیدا شد. تبلیغات تجاری اینک جایگاه مهمی در فعالیتهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی پیدا کرده است و ضرورت ساماندهی آنها براساس نظریههای علمی و ارزشهای حاکم بر جامعه اسلامی بیش از پیش احساس میشد. (همان منبع،۳۷-۳۶)
۲-۹پیشینه گردشگری در ایران:
سابقه تاریخی ایران به گونهای است که نه تنها از لحاظ ملی بلکه از بعد بینالمللی نیز برای سایر کشورهای جهان دارای اهمیت فراوانی است. اکتشافات انجام شده در کوههای زاگرس و البرز نشان دهنده سابقه زندگی غارنشینی در این نواحی از دوران نئولتیک هستند. این پیشینه دیرینه تاریخی زمینههای مساعدی برای رشد تمدن عصر باستان بوده است. تاریخ اسکان در فلات ایران اگر چه از دوران نوسنگی تا مهاجرت اقوام آریایی دارای ابهاماتی است اما شواهد روشنی در دست است که ایران از دیر باز مسکونی بوده است.
شباهتهای میان آثار بدست آمده در سیلک و تپه حصار و برخی دیگر از نقاط باستانی فلات ایران نشان میدهد که از دیرباز رفت و آمد میان اقوام پیش از تاریخ ساکن این فلات برقرار بوده و بیتردید در اثر همین ارتباط خصوصیاتی از یک تمدن به تمدن دیگر منتقل شده است. پیدایش برخی از اشیاء نظیر صدف در سیلک کاشان که پس از آزمایشهای دقیق آنها را از نوع صدفهای خلیج فارس تشخیص دادهاند و از طرفی بعضی سنگهای رنگین به ویژه سنگهای استان خراسان مانند لاجورد، دلیل محکمی است که ثابت میکند در هزارههای پیش از میلاد انسانهایی بودهاند که جهت داد و ستد و معاوضه اجناس، رنج سفر را بر خویش هموار میساختند و صدها کیلومتر راه را روزها و شبها پای پیاده طی میکردند تا کالایی را از ناحیه دوردستی به ناحیه دیگر ببرند و با اجناس آنجا معاوضه کنند. در دوران ایران باستان، اندیشههای ایرانی در سرتاسر گیتی پراکنده بود و این پراکندگی اندیشه، خود نشانی از سیر و سفر دارد.
در زمان هخامنشیان راههای ارتباطی دوران به قدرت رسیدن کوروش کبیر همان راههای باقیمانده از دوره ماد بود که بعدها این شبکه ارتباطی گسترش یافت. اولین مهمانخانه به سبک امروزی در قزوین برای پذیرایی از سفرای خارجی و اولین هتل پایتخت به سال ۱۲۶۱ خورشیدی در این دوره ی "قاجاریه” ساخته شده است. اوج سیر و سیاحت و میل به گردشگری در دوران مشروطیت که درهای فرنگستان به روی ایرانیان باز شد، صورت گرفت. در دوران رضا شاه با اعزام دانشجویان ایرانی به فرنگ و گسترده شدن ارتباطات سیاسی و تجاری، ایجاد هتلهایی به سبک اروپایی در نقاط مختلف کشور، ایران در جهت تبدیل شدن به یکی از نقاط جذب جهانگرد حرکت کرد.( تقی زاده انصاری،۱۳۸۳، ۱۱-۹)
بعد از انقلاب اسلامی به دنبال تحولات فکری ـ فرهنگی که در کشور ایجاد شد تغییر بنیادی نیز در ساختار، رویکرد و سیاستهای گردشگری کشور به وجود آمد. وزارت اطلاعات و جهانگردی در سال ۱۳۵۷ به وزارت ارشاد ملی و سپس به وزارت ارشاد اسلامی تغییر نام یافت و حوزه معاونت جهانگردی این وزارتخانه، سرپرستی امور جهانگردی را بر عهده گرفت. به دنبال تشکیل وزارت ارشاد اسلامی دفتر ایرانگردی و جهانگردی در معاونت سیاحتی و زیارتی این وزارتخانه به منظور ساماندهی و برنامهریزی گردشگری، آموزش، درجهبندی، نظارت، نرخگذاری تأسیسات اقامتی، برقراری ارتباط با ارگانها و سازمانهای بینالمللی جهانگردی تشکیل گردید. این دفتر پس از مدتی برابر مصوّبه ۲۱ آبان ۱۳۵۸ شورای انقلاب اسلامی با اهداف هماهنگی بین امور گردشگری چهار شرکت سهامی (شرکت سهامی تأسیسات جهانگردی ایران، شرکت سهامی گشتهای ایران، شرکت سهامی مرکز خانههای ایران و شرکت سهامی سازمان مراکز جهانگردی) را در هم ادغام کرده و به نام مراکز ایرانگردی و جهانگردی شروع به فعالیت کرد. این سازمان با خطمش و اهدافی نو فعالیت خود را با بهرهبردای از ۱۴۴ واحد پذیرایی، مهانسرا، هتل و تاسیسات گردشگری سراسر کشور آغاز نمود.
در سال ۱۳۶۵ وزارت فرهنگ و هنر با وزارت ارشاد اسلامی ادغام شد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل گردید و فعالیتهای این سازمان نیز در وزارتخانه جدید به همان شکل قبلی خود ادامه پیدا کرد. (همان منبع، ۱۳-۱۲)
۲-۱۰ مدیریت در گردشگری
همانطور که گفته شد پدیده گردشگری در جهان امروز، دارای برجستهترین و کارآمدترین کارکردهای اقتصادی است، که دستآوردهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری را برای پیشگامان آن به ارمغان میآورد، البته این بدان معنا نیست که گردشگری اثرات منفی ندارد. گردشگری به دلیل سرشت و جانمایه همگرایی که دارد، یعنی نزدیک کردن نگرشها، فرهنگها و جوامع، و از این رو تداخلی که این سرشت با ملاحظات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورها دارد، در صورت سوء مدیریت و برنامهریزی، میتواند آسیبهای فرهنگی و اجتماعی را به بار آورد. از سوی دیگر از دید محیطزیست، زیستگاه منطقه مقصد را دچار چالش و تغییرات منفی می کند.
نوآوریها در وسایل ترابری ، احداث جادههای زمینی، گسترش و توسعه راههای هوایی و کوتاه شدن زمان مسافرت، موجب تغییرات اساسی در شیوه جهانگردی شده است و مسافرت حالت تجملی و ماجراجویانه خود را که مخصوص شمار کمی از مردم ثروتمند بود از دست داده و به یکی از خدمات اجتماعی و عمومی و عملی تبدیل شده است. گروههای گوناگون جهانگرد از نژادها و مذهب ها و ملیتهای متفاوت میتوانند به جهانگردی بپردازند تا آنجا که امروز اصطلاح صنعت جهانگردی در بسیاری از کشورهای بزرگ و کوچک جهان متداول شده است و یکی از پایههای بنیادی در اقتصاد برخی از کشورها از جمله اسپانیا، ایتالیا بر صنعت توریسم استوار است رشد و توسعه جهانگردی از مظاهر پیشرفت اقتصادی و اجتماعی سالهای پس از جنگ جهانی دوم است.
مدیریت گردشگری، مدیریت پایدار منابع مقصد است ، باید جامعه و فرهنگ جامعه مقصد را برای پذیرفتن و میهمانپذیر بودن؛ آماده کرد و در واقع مسئولیتپذیری فرهنگی ایجاد کرد و در مواردی نیز بر تبادلات و تعاملات فرهنگی نظارت و مدیریت وجود داشته باشد. این رویکرد از مدیریت گردشگری است که، یک مقصد میتواند فرهنگ و رویکردهای فرهنگی خود را به جوامع دیگر صادر نماید، این کار بر منافع بلندمدت سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آن، و روی هم رفته بر اعتبار و جایگاه جهانی آن مقصد خواهد افزود. برای آنکه گردشگر، به یک مقصد جذب شود، پدیده تبلیغات و ترویج آن یک ضرورت است، صنعت گردشگری در بسیاری از کشورهای پیشرفته و حتی در حال توسعه دنیا پس از صنعت نفت و خودرو یکی از پولساز ترین صنایع است. برای مثال کشورهایی که مثل ایران دریایی از نفت ندارند، چطور توانستهاند اقتصاد کشور خود را به شکوفایی برسانند. برای مثال ترکیه بخش اعظمی از اقتصاد خود را بر محور گردشگری مدیریت میکند، با این توضیح که، به جرات میتوان گفت پتانسیلهای گردشگری در این کشور به اندازه ظرفیتهای این حوزه در ایران نیست.
امروزه گردشگری به عنوان پدیده ای اجتماعی که به جهت اجتماعی- اقتصادی اثرات بسیاری در جوامع مقصد به جای می گذارد، مورد مطالعه محققین در رشتههای مختلف قرار میگیرد. آنچه که از مطالعات و مشاهدات محققین رشته های جامعه شناسی، روان شناسی و مردم شناسی در زمینه گردشگری برمیآید، نقش محوری و اساسی آن در عرصه اقتصادی و در زمینههای اوقات فراغت، تمدد اعصاب، تبادل فرهنگی و رفع سایر نیازهای انسانی میباشد. با توجه به شرایط پس از انقلاب صنعتی و فرایند مدرنیزاسیون، جوامع غربی نه تنها پیشتاز در عرصه گردشگری محسوب می شوند بلکه این امر در جوامع آنان به یک نیاز اجتماعی اجتناب ناپذیر مبدل گشته است.کشورهایی که اصطلاحاً جنوب نامیده میشوند، تنها با برداشتن موانعی که بر اثر سنتگرایی ایجاد شده، میتوانند گام های موثری در جهت توسعه گردشگری بردارند. ازآنجایی که اولین گام برای ارائه راهبرد گردشگری شناخت گردشگران و توجه به آنان است ابتدا باید آنان را به خوبی شناخت. آنان کیستند؟، عوامل موثر بر ادراکشان چیست؟ نیازهایشان کدامست؟ به چه چیزهایی علاقهمند هستند؟ چگونه میتوان آنان را به بازدید مجدد ترغیب نمود؟ و اینکه چگونه میتوان از آنان یک مبلغ مثبت ساخت؟
۲-۱۱ نقش تبلیغات در گردشگری
جهت شناخت حوزه علایق گردشگران، شناخت عوامل موثر بر شکلگیری ادراکات آنها حایز اهمیت است. در این عرصه فیلترهای فیزیکی؛ باعث تقویت و یا تضعیف وجهه میزبان نزد گردشگران میشود. از جمله: نظافت و پاکی شهرها و محیطهای توریستی، سرویسهای حمل و نقل هتلها و رستورانهای در نظر گرفته شده برای پذیرایی از گردشگران که در صورت مناسب بودن، از آنان مبلغانی مثبت خواهد ساخت؛ و بر فیلترهای روانی سایر گردشگران نیز میتواند تاثیرگذار باشد. فیلترهای روانی عبارتند از خاطره، دانش یا آگاهی باورها و ارزشها و هنجارها، یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر ادراکات گردشگران وجهه آن کشور در عرصه بین المللی است که به عوامل سیاسی و رسانهای مرتبط است و در این زمینه تبلیغات میتواند نقش موثری داشته باشد.
مدیریت گردشگری یک مقصد، وظیفه دارد تا تبلیغات مورد نظر را برنامهریزی نماید و به انجام رساند، لازم به یادآوری است که تبلیغات بحث گستردهای است و در اینجا برداشت ساده و عمومی از تبلیغات مورد نظر نیست، بلکه تمامی فعالیتهایی که بتواند جنبه و کارکرد تبلیغاتی داشته باشد، از جمله سازمانهایی که در حوزههای جهانی، منطقهای، کشوری، استانی، شهری و حتی روستایی، فعالییت داشته باشند را شامل میشود ، پس مدیریت گردشگری، مدیریت تبلیغات و برنامهریزیهای تبلیغاتی نیز میباشد.