۳- سبک توصیفی: سرمقاله توصیفی سرمقاله ای است که به دور از تحلیل و انتقادی صرفاً موضوعی را مرور میکند. در اینجا توصیف با توصیفی که در ادبیات وجود دارد متفاوت است.
-
- تعریف نظری خط مشی روزنامه: این مقوله مرام، روش و رویه کلی روزنامه را که بر اساس آن سیاستگذاری روزنامه انجام میشود را تعیین میکند.
-
- تعریف عملیاتی خط مشی روزنامه:
۱- دولتی : روزنامه دولتی روزنامه ای است وابسته به دولت که تمام هزینه های انتشار آن توسط دولت منتشر میشود مانند روزنامه ایران.
۲- وابسته به نهاد عمومی : روزنامه ای است که مستقل محسوب میشود و هزینه های انتشار توسط نهاد های عمومی پرداخته میشود.
-
- تعریف نظری و عملیاتی جهت گیری نسبت به عملکرد و برنامه های دولت قبل: این مقوله به این امر میپردازد که سرمقاله مورد بررسی برنامهها و کارکردهای دولت قبل را نسبت به امر توسعه چگونه قضاوت میکند. در این پایان نامه سرمقالهها در مورد مقوله حاضر، اگر صرفاً از برنامه های دولت قبل حمایت کنند به عنوان موافق، اگر صرفاً آنها را نادرست بدانند به عنوان مخالف، اگر قضاوتی میانه داشته باشند و نکات قوت و ضعف را بیان کنند به عنوان بی طرف و اگر هیچ اشاره ای نداشته باشند به عنوان نا مشخص در نظر گرفته میشوند.
-
- تعریف نظری و عملیاتی جهت گیری نسبت به عملکرد و برنامه های دولت وقت: این مقوله به این امر میپردازد که سرمقاله مورد بررسی برنامهها و کارکردهای دولت وقت را نسبت به امر توسعه چگونه قضاوت میکند. در این پایان نامه سرمقالهها در مورد مقوله حاضر، اگر صرفاً از برنامه های دولت قبل حمایت کنند به عنوان موافق، اگر صرفاً آنها را نادرست بدانند به عنوان مخالف، اگر قضاوتی میانه داشته باشند و نکات قوت و ضعف را بیان کنند به عنوان بی طرف و اگر هیچ اشاره ای نداشته باشند به عنوان نامشخص در نظر گرفته میشوند.
مرور بر روزنامه های بررسی شده در دوره اصلاحات
روزنامه ایران: روزنامه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی ، اقتصادی صبح ایرانی است. صاحب امتیاز این روزنامه مؤسسه فرهنگی-مطبوعاتی ایران وابسته به خبرگزاری ایرنا و مدیر مسئول آن علی اکبر جوانفکر است. این روزنامه در سال ۱۳۷۳ فعالیت خود را آغاز کرد. این روزنامه تنها روزنامه دولتی ایران محسوب میشود.
روزنامه صبح امروز: این روزنامه هوادار جریان اصلاحات به مدیر مسئولی سعید حجاریان و سردبیری علیرضا علویتبار بود که در جریان توقیف جمعی مطبوعات در اردیبهشت ۱۳۷۹ تعطیل شد. اکبر گنجی، عباس عبدی، سعید رضوی فقیه و عمادالدین باقی از مهمترین نویسندگان این روزنامه بودند.
روزنامه آفتاب یزد: روزنامه آفتاب یزد با سردبیری مجتبی واحدی و صاحب امتیازی منصور مظفری در سال ۱۳۷۹ تاسیس شد. این روزنامه از روزنامه های اصلاح طلب است و در انتخابات ریاست جمهوری ایران ۱۳۸۴ و انتخابات ریاست جمهوری ایران ۱۳۸۸ در بین نامزدهای انتخاباتی از مهدی کروبی حمایت کرد.
روزنامه نوروز: روزنامه ارگان جبهه مشارکت به مدیرمسئولی محسن میردامادی و سردبیری کریم ارغندهپور بود که پس از توقیف روزنامههای مشارکت و بهار منتشر میشد و در تیرماه سال ۱۳۸۱ توقیف شد. نوروز مهمترین روزنامه اصلاحطلب آن هنگام بود. تحریریه نوروز در ۱۹ مرداد ۱۳۸۱ انتشار روزنامه روز نو را آغاز کردند که به سرعت توقیف شد.
مرور بر روزنامه مورد بررسی در دوره اصولگرایی
روزنامه کیهان: روزنامه کیهان یکی از قدیمیترین روزنامههای ایران است. نخستین شماره آن در سوم خرداد ۱۳۲۱ در تهران منتشر شد و به جز سه بار توقیف در سال ۱۳۲۲ به طور مستمر منتشر شده است. در جریان انقلاب، کیهان به دفاع از اعتراضات مردم پرداخت و در مبارزه برای آزادی نشر و بیان نقش برجستهای ایفا کرد. رحمان هاتفی تا نیمه سال ۱۳۵۸ سردبیر کیهان بود در طول این دوران مدتی ابراهیم یزدی و مدتی سید محمد اصغری مسئولیت اداره کیهان را بر عهده داشت. محمد خاتمی نیز مدتی نماینده ولی فقیه در کیهان بود. از اواسط دهه هفتاد پس از دوران مهدی نصیری، حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه و موسسه کیهان شد که نماینده ولی فقیه در این موسسه نیز هست. آیتالله خامنهای طی حکمی در اول دی ماه سال ۷۲، حسین شریعتمداری را به عنوان نمایندهی خود و سرپرست مؤسسه کیهان منصوب کرد. از آن زمان کیهان روند جدیدی را پیش گرفت. حسین شریعتمداری موفق شد تا به همراه محمدکاظم انبارلویی سردبیر روزنامه رسالت، جایزه بهترین و منصفترین منتقد دولت محمود احمدینژاد را در مراسم اختتامیه نمایشگاه مطبوعات، از آن خود کند. روزنامه کیهان در زمان انتخابات نهمین و دهمین دوره ریاست جمهوری، از محمود احمدینژاد حمایت میکرد. سردبیر سابق آن صفار هرندی بود که پس از به ریاست جمهوری رسیدن احمدی نژاد، به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت نهم انتخاب گردید.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
روزنامه وطن امروز: این روزنامه مجوز انتشار خود را در بهمن ۱۳۸۶ از وزارت ارشاد دریافت کرده و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری به مدیریت مهرداد بذرپاش (مسوول بسیج دانشجویی دانشگاه شریف که پس از ریاست جمهوری احمدی نژاد به مدیریت گروه صنعتی سایپا رسید) انتشار خود را آغاز کرد. این روزنامه نیز همچون روزنامه دیگر دولت (خورشید) در سال ۱۳۸۶ مجوز انتشار دریافت کرد. روزنامه وطن امروز پس از روزنامه خورشید دومین روزنامه هواداران محمود احمدی نژاد به شمار میرود. انتشار اولین شماره این روزنامه چند بار به تعویق افتاد و نهایتاً در ۱۳ آبان ۱۳۸۷ اولین شماره آن منتشر شد.
بررسی یافتهها
مقدمه
همان طور که پیش از این نیز اشاره شد هدف اصلی این پژوهش شناخت تحول مفهوم توسعه در مطبوعات دوره اصلاحات و اصولگرایی است. به همین منظور برای یافتن پاسخ سؤالهای مطرح شده بهترین روش استفاده از تحلیل محتوای کمی و کیفی است. در فصل سوم اشاره شد که بهطور اساسی تحلیل محن به اعداد در تکنیک کمی، به دلیل از دست دادن اطلاعات ترکیبی و معنا، اغلب مورد انتقاد قرار گرفته است.تحلیل محتوای کیفی در جایی که تحلیل کمی به محدودیتهایی میرسد، نمود مییابد. بنابراین تحلیل محتوای کیفی را میتوان روش تحقیقی برای تفسیر ذهنی محتوایی دادههای متنی از طریق فرایندهای طبقهبندی نظاممند، کدبندی، و تمسازی یا طراحی الگوهای شناخته شده دانست. همچنین یکی از ویژگیهای بنیادین پژوهشهای کیفی نظریهپردازی به جای آزمون نظریه است. با تحلیل کیفی میتوان یک رویکرد تجربی، روششناسانه و کنترلشده مرحله به مرحله را با رعایت عناصر مورد مطالعه در نظر گرفت.
جداول یک بعدی
جدول ۴-۱ توزیع فراوانی و درصد نسبی روزنامه های مورد بررسی | ||||
نام روزنامه | فراوانی | درصد | ||
ایران | ۱۴۳ | ۳۲.۵ | ||
کیهان | ۸۱ | ۱۸.۴ | ||
سلام | ۳۷ |