خانواده: Naticidae
اندازه: ارتفاع ۳۰ میلیلیتر و پهنا ۳۰ میلیلیتر
صدف: محکم و بیضی شکل با ۶ تا ۷ پیچ بسیار نزدیک
رنگ: زرد با نقشی از خطوط شکسته و لکهدار
زیستگاه: در سطوح لجنی در اعماق زیاد
تغذیه: بیشتر شکاری
۲-۸-۳. تاریخچه کاربرد ترشح حلزون
در طول میلیونها سال پیش حلزونها برای اهداف پزشکی استفاده میشدند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در گذشته حلزونهای خرد شده با پوسته بدلیل خواص نرم کنندگی برای درمان دردهای مربوط به سوختگی، آبسه و زخمها همچنین برای درد معده، خون دماغ و همچنین خوردن حلزون برای افراد مبتلا به سرگیجه تجویز میشد. (۲۵)
در سال ۱۷۳۸ در فارماکوپه جهانی توسط Lemery نوشته شده است که ترشح حلزون برای قرمزی پوست تأثیر خوبی داشته و میتواند مورد استفاده برای تمیز کردن صورت باشد. (۳۵)
در سال ۱۹۹۵ ترشح حلزون برای اولین بار در شیلی آنالیز شد. و در سال ۱۹۸۷ موسسه بهداشت عمومی با تجزیه و تحلیل عصاره حلزون نشان داد که عصاره شامل آلانتویین، کلاژن، الاستین، ویتامینهای A, E, C گلیکولیک اسید و آنتیبیوتیکهای طبیعی است.
آلانتویین به عنوان قویترین تحریک کننده سلولها جهت تکثیر و بازسازی پوست میباشد. این آنزیم توسط بدن انسان تولید نمیشود. در طب و در لوازم آرایشی برای عمل نرم کردن و مرطوب کردن پوست خشک به کار میرود و برای اثر ضد آکنه هم استفاده میشود برای درمان زخمها و سوختگی و یک ضد اکسیدان واقعی است و روند پیری پوست را آهسته کرده و رادیکالهای آزاد موجود در پوست را از بین میبرد، و به عنوان یک عنصر فعال در لوازم آرایشی، به عنوان مرطوب کنندگی و اثر Keratolytic است. افزایش مقدار آب از ماتریکس خارج سلولی و افزایش پوسته پوسته شدن پوست از لایههای بالایی از سلولهای مرده، افزایش صافی پوست و ترویج تکثیر سلولی و بهبود زخم و تسکین دهنده است. آلانتویین یک محصول تنزل در خون و ادرار پستانداران خاص و در نتیجه تحول اسید اوریک توسط آنزیم Urgcase یافت شده است، این است که عمدتاً امروزه در انواع محصولات مراقبت از پوست، خمیر دندان، کرم افترشیو و لوسیون استفاده میشود.
کلاژن برای نرمش و کشش پوست میباشد و چین و چروک را بهبود میبخشد. برای از بین بردن سلولهای مرده پوست، مبارزه با قرمزی و آکنه و پروتئینی است که باعث میشود پوست ضخیمتر شود.
الاستین از هیدرولیز شدن پروتئینهای الاستیک که الیاف را تشکیل میدهند که بصورت بافتهای الاستیک و استفاده اصلی آن در لوازم آرایشی است و در درمان پوست قدیمی که فاقد قابلیت ارتجاعی و turgency است.
پپتیدهای ضد میکروبی طبیعی موثر بر علیه باکتریهای مختلف در عفونتهای پوستی است.
آنتیبیوتیکهای طبیعی حفاظت میکنند از پوست در برابر عفونتها که بوسیله باکتریها ایجاد میشود. مانند: اشرشیا کلی، استافیلو کوکوس اورئوس، سودوموناس و آکنه
گلیکولیک اسید کمک در از بین بردن سلولهای مرده سطحی و جایگزینی آنها توسط سلولهای جدید ایجاد شده میباشد.
در سال ۲۰۱۰ یونگ لی و همکاران کرم بر پایه حلزونی سنتز کردند که در آن از تاثیرتابش uv بر روی پوست که سبب بیماری کراتینوسیت پوست میشد جلوگیری میکرد. تابش uv از خورشید علت اصلی سرطان پوست کراتینوسیت است. (۵۵)
در سال ۲۰۱۳ محمد احمد و همکاران کرم بر پایه حلزونی سنتز کردند و تعیین مقدار آلانتویین و گلیکولیک اسید با دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام شد. (۳۹)
و همچنین در همان سال سابرینا گویلن فابی و همکاران در رابطه با کرم حلزون ساخته شده مطالعه بالینی انجام دادند نتیجه این مطالعه نشان داد که استفاده روزانه از محصولات موضعی حاوی ترشح حلزون تأثیر خوبی در بهبودrhytides اطراف چشم داشت. (۳۰)
۲-۹. ویتامینها
کمبود موضعی ویتامین، با مصرف موضعی ویتامینها در حد کافی به گونهای که غلظت بالای موضعی را به دنبال داشته باشد، قابل جبران است. ویتامینهای محلول در چربی به خوبی ویتامینهای محلول در آب از خلال پوست جذب میشوند که توصیه کننده استفاده آنها در فرآورههای آرایشی برای مصرف خارجی است.
انواع ویتامینها
ویتامین A
اشکال مختلفی از ویتامین A در فرآوردههای آرایشی به کار میروند. پرکاربردترین مشتقات فوق شامل رتینول (Retinol)، استرهای ریتنیل (مانند رتینل استات، رتینل پالمتیات و رتینل پروپیونات) و ریتنالدئید (Retinaldehde) میباشد. تمامی مشتقات ویتامین A به دنبال فرآیندهای آنزیمی در پوست به ریتنوئیک اسید تبدیل میشوند شکل (۲-۳).
شکل ۲-۳. مسیر تغییر مشتقات ویتامین A به فرم فعال آن
فرم فعال ویتامین A در هسته دارای گیرندههایی است که سنتز برخی پروتئینها و آنزیمها را به دنبال فرم فعال ویتامین A در هسته دارای گیرندههایی است که سنتز برخی پروتئینها و آنزیمها را به دنبال دارد. از جمله این مواد، عواملی هستند که سبب بهبود وضعیت پوست پس از ابتلا به پیری میگردند (نمونهای از این مواد را پیری ناشی از تابش مداوم و شدید نور آفتاب است) و سبب کاهش چروک و لکهای پوستی میشوند. این ویتامین با تحریک روند سلولیزایی، ضخامت اپیدرم را به میزان مطلوب میرساند که سبب برطرف شدن چروک میگردد. همچنین با تحریک ساخت گلیکوز آمینو گلیکان سبب افزایش هیدراسیون پوست میگردد. این ویتامین به افزایش میزان کلاژن درم نیز کمک میکند. با توجه به تحریکزایی رتینوئیدها، تنظیم دوز این ویتامین، بسیار مهم است. رتینول و رتینل پروپیونات، از جمله مشتقاتی هستند که کمترین تحریکزایی را در سطح پوست دارند. به طور معمول مقادیر کمتر از ۱% از مشتقات این ویتامین، اثرات موضعی مناسبی دارند.
ویتامین C
این ویتامین به اشکال مختلف موجود میباشد. رایجترین اشکال آن آسکوربیک اسید، آسکورینل فسفات (به صورت نمک سدیم یا منیزیم) و سایر مشتقات ویتامین ث (تاستلا سکوربیل بالیتات، آسکوربیل گلوکوزید) است. شکل (۲-۴). این ویتامین دارای اثرات آنتیاکسیدان میباشد. ویتامین C با مهار آنزیم تیروزیناز (این آنزیم یکی از عوامل موثر در بیوسنتز رنگدانههای پوست از جمله ملانین میباشد) سبب روشن شدن رنگ پوست میگردد. این ویتامین دارای اثرات ضد التهاب نیز میباشد. ویتامین C با القای بیوسنتز کلاژن اثر ضد چروکی نیز دارد. کاربرد این ویتامین با میزان ۵% برای مدت شش ماه، سبب کاهش علائم پیری پوست ناشی از تابش نور خورشید میگردد.
شکل ۲-۴. انواع مشتقات ویتامین C مورد استفاده در فرآوردههای آرایشی
ویتامین E
این ویتامین تحت عنوان موکرفرول نیز شناخته میشود بر مبنای تعداد و جایگاه استخلافهای موجود بر روی حلقه این ماده، مشتقات متفاوتی از این ویتامین در دسترس میباشد. از جمله میتوان ایزومرهای α، β، ، را بر شمرد.
استرهای مختلفی از این ویتامین نیز وجود دارد. یکی از پرکاربردترین اشکال این ماده آلفا توکوفرول استات است شکل (۲-۵) ویتامین E یک آنتیاکسیدان است. شکل فعال این ویتامین، توکوفرول میباشد. استرهای مربوطه نیز تحتتاثیر هیدرولیز آنزیماتیک به فرم فعال ویتامین E تبدیل میشوند. این ویتامین محلول در چربی است و تمایل به نفوذ مناطق لیپوفیل دارد.
همچنین این ویتامین خاصیت مرطوب کنندگی نیز دارد و با مقاوم کردن قشر نازک هیدرولیپیدی پوست را مقاوم کرده و رطوبت آن را حفظ میکند و با عملکرد آنتیاکسیدانی خود، با دوزهای بالا میتواند از روندهای آسیب اکسیداتیو پوست (مانند آسیبهای ناشی از تابش طولانی مدت اشعه ماورای بنفش) پیشگیری نماید.
شکل ۲-۵. ساختمان ویتامین E (آلفاتوکوفرول)
ویتامین D
ترکیبات ویتامین D مختلف و مشتقات سنتیک گوناگون از این ویتامین در دسترس میباشد. شکل فعال این ویتامین، ۲۵ و ۱- دی هیدروکسی ویتامین D3 میباشد. (شکل ۲-۶) این شکل فعال سبب تحریک تکثیر و تمایز کراتینوسیتها میگردد. این ویتامین دارای گیرندههای ویژهای (Vitamin D receptor, VDR) میباشد که از طریق آن سبب تحریک ساخت کراتینوسیتها میگردد. این ویتامین از طریق گیرنده دیگری در مسیر بیوسنتز نیلاگرین و لوریسین نیز نقش ایفا میکند. کاهش سطح ویتامین D در پوست افراد پیر، یکی از دلایل کاهش سرعت ترمیم زخمها و آسیبهای پوستی در این افراد است.
دهیدروکلسترول (پیشتاز ویتامین D) نیز در فرآوردههای آرایشی استفاده میشود. این ماده تحتتاثیر اشعه W به ویتامین D تبدیل میشود. این ویتامین سبب تحریک رشد و تمایز سلولهای اپیدرم میگردد، که همین امر سبب تحکیم سد دفاعی پوست در برابر اشعههای مضر نور میگردد. این و یتامین نیز مانند ویتامین، قوی (Potent) میباشد و نیاز به تنظیم دوز دارد.
شکل ۲-۶. ساختمان ویتامین D
ویتامین B3
سه شکل اولیه از ویتامین B3در فرآوردههای آرایشی استفاده میشوند نیاسینامید (نیکوتینامید)، نیکوتنیک اسید و استرهای نیکوتنیات (مانند پیر ستیوئیل نیکوتینات، بنزیل نیکوتینات).
شکل ۲-۷. انواع مشتقات ویتامین B3 مورد استفاده از فرآوردههای آرایشی
مشتقات ویتامین B3 نقش اساسی در ساختار آنزیم کوفاکتورهای اساسی بدن (مانند NAD، NADP، NADH، NADPH) دارند. این مواد در بسیاری از واکنشهای آنزیماتیک بدن و پوست نقش دارند. به عنوان نمونه میتوان موارد زیر را بر شمرد.
نیاسینامید سبب مهار تولید سبوم میگردد به ویژه به محتوای تری گلیسریدها و اسیدهای چرب موثر است.
این ماده سبب القای ساخت عوامل تشکیل دهنده سد دفاعی ساختاری اپیدرم میشود. از جمله در تولید پیش سازهای مهم سد اپیدرم (کراتین، اینولوکرین، فیلاگرین) موثر است. این امر کاهش TEWL و افزایش هیدراسیون پوست را به دنبال دارد. نیاسینامید مقاومت پوست را نسبت به عوامل آسیب زننده به پوست مانند پاک کنندهها، حلالها و سورفکتانتها کاهش میدهد و سبب تخفیف التهاب، سرخی و تحریک میگردد. مجموعه این عملکردها میتواند در درمان آکنه موثر باشد. نیاسینامید سبب تحریک تولید کلاژن میگردد که به رفع چروکهای پوست کمک می کند.
نیاسیامید با انتقال ملانوزومها (melanosome) به کراتینوسیتها سبب کاهش تجمع رنگدانه در پوست میگردد. به طور معمول مشتقات این ویتامین در مقادیر ۵-۱% به کار میرود.
ویتامین B5
پانتوتنیک اسید (Pantothenic acid) شکل فعال این ویتامین میباشد. پیشتاز این ویتامین، پانتنول (Panthenol) است که این پیش ویتامین تحت عنوان پانتوتنول (Pantothenol) نیز شناخته میشود. شکل (۲-۸) ایزومر نوری D پانتنول، تحت عنوان دکسیانتنول، کاربرد وسیعی در داروسازی دارد. پانتنول در آب، پایدار و با وزن مولکولی پایین است و به راحتی به لایه شاخی نفوذ میکند.
پانتنول به صورت موضعی برای درمان زخم، کوفتگی، اسکار، زخمهای ناشی از فشار، سوختگی، جای زخم پس از جراحی و درماتوز به کار میرود.
کاربرد موضعی پانتنول، به خوبی توسط پوست تحمل میشود. استفاده از این ماده سبب هیدراسیون پوست (این ویتامین تا حدودی اثر جاذبالرطوبه نیز دارد) صاف شدن سطح پوست، افزایش الاستیسیته درم، محافظت در برابر عوامل تحریکزا، ضد التهاب و تاثیر ضد خارش میگردد به طور معمول این ویتامین در محدوده ۱% در فرمولاسیون فرآوردهها به کار میرود.
شکل ۲-۸. انواع مشتقات ویتامین B5 مورد استفاده در فرآوردههای بهداشتی