۲-۲۲- پیشینه تحقیق
۲-۲۲-۱- پیشینه خارجی تحقیق
دایموند(۱۹۹۱)، معتقد است که نرخهای بهره واقعی بر انتخاب شرکتها برای انتخاب بین پروژه های پر ریسک یا دارای امنیت تأثیر می گذارد. تا زمانی که انتخاب پروژه های ریسک دار منجر به این شود که ارزش مورد انتظار آینده شرکتها به همان اندازه هزینه های ناشی از ریسک افزایش یابد، انگیزه یرای سازگار شدن با پروژ ه های کم ریسک افزایش می یابدو بنابراین نرخهای بهره پایین تر احتمال قصور در پرداخت بدهی را کاهش می دهد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
بریمبل (۲۰۰۳)، در پژوهشی نقش اطلاعات حسابداری را در برآورد ریسک سیستماتیک بررسی کرد. نمونه انتخابی وی متشکل از ۱۲۳ بود. متغیرهای شرکت در دوره زمانی ۲۰۰۰-۱۹۹۱ مورد بررسی قرار گرفت، در پژوهش وی که شامل بتای حسابداری، تغییرات سود، رشد، اندازه، نسبت پرداخت سود، نسبت جاری، اهرم مالی، نسبت پوشش بهره و اهرم عملیاتی بود به این نتیجه دست یاف که متغیرهای حسابداری مزبور بیش از ۵۷% تغییرات ریسک سیستماتیک را تبیین می کنند.
عبدالقانی(۲۰۰۵)، در تحقیقی تحت عنوان افشاء ریسک بازار یا معیارهای ریسک حسابداری به بررسی ارتباط بین ریسک سیستماتیک و معیارهای ریسک حسابداری پرداخت.این معیارها شامل نسبت اهرمی ، اندازه دارایی ، نسبت جاری ، تغییر پذیری سود ، رشد سود ، نسبت سود سهامی پرداختی و بتای سود بودند.نتایج حاصل از بررسی حاکی از آن بود که چهار معیار اندازه دارایی ، رشد سود ، نسبت جاری ، نسبت سود سهامی پرداختی دارای ارتباط با اهمیتی با ریسک سیستماتیک هستند در حالی که ارتباط بین متغیرهای دیگر با ریسک سیستماتیک از لحاظ آماری معنادار نبودند .
راتنوسکی(۲۰۰۷) به بررسی تاثیر شفافیت سود در مدیریت ریسک بانک پرداخت. راتنوسکی بیان میدارد که هنگامی که بانکها با ناتوانی در بازپرداخت دیون و مشکلات نقدینگی مواجه هستند برای مدیریت کردن ریسک نقدینگی میتوانند شفافیت صورتهای مالی را بهبود بخشند. او مدلی را ارائه کرد که براساس آن هنگامی که برای تامین مالی، عدم تقارن اطلاعاتی نیز موجب بروز اصطکاک و حساسیت میشود. بانکها میتوانند با افزایش شفافیت و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، تامین مالی خود را راحتتر کنند.
هوتن و همکاران(۲۰۰۹)، طی مطالعه ای، رابطه بین عدم شفافیت گزارشگری مالی و ریسک سقوط قیمت سهام را بررسی کردند، آنها با بهره گرفتن از مدیریت سود به عنوان معیار عدم شفافیت اطلاعات مالی، به این نتیجه رسیدند که عدم شفافیت اطلاعات مالی با افشای اطلاعات کمتر در ارتباط است، به علاوه شرکت هایی که دارای صورت های مالی غیر شفاف هستند، بیشتر در معرض ریسک سقوط سهام قرار می گیرند.
کیم و زهانگ[۴۲](۲۰۱۰) در پژوهش خود به بررسی رابطه بین محافظه کاری حسابداری و ریسک سقوط قیمت سهام پرداختند، نتایج بررسی های آنها نشان داد که محافظه کاری انگیزه های مدیران را برای بیش نمایی عملکرد و افشاء نکردن اخبار بد محدود کرده، از این رو ریسک سقوط قیمت سهام را کاهش می دهد. همچنین، آنها با بهره گرفتن از هزینه های تحقیق و توسعه، وضعیت بازار محصولات شرکت و ترکیب سهامداران شرکت به عنوان متغیر های موثر بر عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سرمایه گذاران، اثبات کردند که در شرایط وجود عدم تقارن اطلاعاتی، توانایی محافظه کاری برای کاهش ریسک سقوط آتی قیمت سهام بیشتر است.
چنگ و همکاران(۲۰۱۲) در پژوهش خود که شامل ۲۵۵ شرکت در سال های۲۰۱۰-۲۰۰۰ به بررسی رابطه بین عدم شفافیت سود، جریانات نقدی و ریسک کاهش قیمت سهام پرداختند، آنها نشان دادند که عدم شفافیت سود و حساسیت جریانات نقدی عملیاتی منجر به افشاء نکردن اخبار بد می شود و ریسک سقوط قیمت سهام ار افزایش می دهد.
فاستر و همکاران(۲۰۱۳) این مطالعه به بررسی این مطلب می پردازد که آیا افشای داوطلبانه پیش بینی سود مدیریت بر ارزیابی ریسک شرکت و ارزش شرکت سرمایه گذاران تاثیر می گذارد یا خیر. رابطه منفی بین صدور پیش بینی سود مدیریت و میزان متعدد خطر شرکت (ریسک ویژه، نوسانات بازده سهام، بتا، و پیشنهاد گسترش) و پیش بینی سود دقیق تر برای کاهش ریسک شرکت وجود دارد. بنابراین نتایج نشان می دهد که کیفیت اطلاعات عامل مهم تعیین کننده دو خطر متنوع و ریسک سیستماتیک غیر متنوع است. همچنین نشان می دهیم که پیش بینی های سود مدیریت بطور مثبت با ارزش شرکت که توسط Q توبین، در حالی که پیش بینی های مکرر، دقیق و صحیح بیشتر سبب افزایش حق بیمه ارزیابی می شود، در ارتباط است. در نهایت، دریافتیم که پیش بینی سود مدیریت بر ارزش شرکت، نه تنها از طریق کاهش ریسک شرکت، بلکه از طریق تغییر ادراک سرمایه گذاران در مورد آینده جریان پول نقد تاثیر می گذارد. نتایج قوییا ارزیابی حساسیت مختلف را تایید می کند. به طور کلی، آزادسازی پیش بینی سود مدیریت با کیفیت بالا با مزایای مهم بازار سرمایه در ارتباط است.
برن و کریستینا[۴۳](۲۰۱۴) در تحقیق به بررسی رابطه بین ریسک اعتباری و ریسک جریانات نقدی پرداختند آنها در نمونه ای از همه بانک های تجاری آمریکا در طول دوره ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۰ دریافتند که بین بین ریسک اعتباری و ریسک جریانات نقدی رابطه مثبت وجود دارد. این نتایج بینش های جدیدی در فهم ریسک بانکی فراهم می کند و به عنوان زیر بنای تلاش های نظارتی اخیر با هدف تقویت مدیریت ریسک بانک ها از ریسک نقدینگی و اعتباری خدمت می کند.
۲-۲۲-۲- پیشینه داخلی
فلاح شمسی و تهرانی(۱۳۸۴)، در مقاله ای با عنوان ” طراحی و تبیین مدل ریسک اعتباری در نطام بانکی کشور"، کارایی مدل های احتمالی خطی،لجستیک و شبکه های عصبی مصنوعی براید پیش بینی ریسک اعتباری مشتریان نظام بانکی کشور را مورد بررسی قرار دادهاند.متغیرهای پیش بینی کننده در این مدل ها، نسبت های مالی وام گیرندگان بوده که ارتباط معناداری آن ها با ریسک اعتباری، با بهره گرفتن از آزمون های آماری مناسب تأیید شده است. با بهره گرفتن از داده های مالی و اعتباری ۳۱۶ نفر از مشتریان حقوقی بانک های کشور مدل های یاد شده طراحی و مورد آزمون کارایی قرار گرفتند. نتیجه های به دست آمده در این مقاله، بیانگر آن است که ارتباط بین متغیرها در مدل پیش بینی ریسک اعتباری محسوب می شوند و بیشترین کارایی برای پیش بینی ریسک اعتباری به ترتیب مربوط به شبکه های عصبی و مدل لجستیک می باشد.
تکتم محتشمی و حبیب اله سلامی(۱۳۸۶)، به مطالعه عوامل متمایز کننده مشتریان کم ریسک از مشتریان ریسکی بانک با بهره گرفتن از آمار و اطلاعات مربوط به ۵۶۹۰ تسهیلات داده شده به مشتریان حقوفی در بین سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۳ و با بکارگیری الگوی تجزیه و تحلیل تشخیصی شناسایی شده است . نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان داد که در بین عوامل مرتبط با ویژگیهای اعتباری مدیریت شرکت، تعداد حسابهای بانکی، داشتن ضامن و تعداد چکهای برگشتی، دارای بیشترین اهمیت در ایجاد تمایز میان وام گیرندگان بازپرداخت کننده و قصورکنندگان هستند . در میان متغیرهای مرتبط با ویژگیهای تسهیلات اعطایی، تسهیلات از نوع میان مدت، تسهیلات از نوع بلند مدت، زمان تنفس، قرارداد از نوع قرض الحسنه، فروش اقساطی و تعداد اقساط و در میان متغیرهای مرتبط با نوع و محل فعالیت شرکت، فعالیت در قالب تعاونیهای روستایی، فعالیت در استانهای خاص و نیز وقوع خشکسالی مهمترین عوامل متمایز کننده مشتریان کم ریسک و ریسک بانک می باشند . عوامل مشخص شده در این مطالعه می تواند در شناسایی ریسک اعتباری مشتریان و رتبه بندی ایشان مورد استفاده قرار گیرد.
کرباسی یزدی و همکاران(۱۳۸۹)، به بررسی رابطه بین هزینه سرمایه و ریسک اجزای سود(نقدی و تعهدی) در بورس تهران پرداختند. آنها در تحقیق خود از ۵۹ شرکت در طی دوره زمانی۸۷-۱۳۷۷ استفاده کردند. نتایج پژوهش آنها نشان می دهد که بین هزینه سرمایه با ریسک سود، ریسک جریانات نقدی عملیاتی و ریسک اقلام تعهدی رابطه معکوس و ضعیف وجود دارد. همچنین آنها دریافتند که ریسک اجزای سود نسبت به ریسک سود کل، اطلاعات بهتری در برآورد هزینه سرمایه ارائه می کند.
موسوی و کشاورز(۱۳۹۰)، در تحقیق خود به بررسی رابطه بین عوامل ساختار سرمایه و ریسک سیستماتیک پرداختند برای این منظور داده های مورد نیاز این پژوهش از ۹۹ شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی ۱۳۷۸-۱۳۸۶ جمع آوری گردید. در این تحقیق ریسک سیستماتیک به سه طبقه بالا، متوسط و پایین تقسیم شد. و عوامل ساختار سرمایه مؤثر بر تأمین مالی از طریق بدهی های بلند مدت و کوتاه مدت براساس سه تئوری توازی ایستا ، ترتیب هرمی(سلسله مراتب) و جریان نقد آزاد انتخاب شد ه اند. تحقیق حاضر شامل شش فرض بوده که نتایج حاصل نشان می دهد شر کت های با ریسک متوسط و پایین بنوبت از بدهی های کوتاه مدت و بلند مدت بیشتر استفاده می کنند و شر کت های با ریسک بالا نسبتاً بیشتر از بدهی های بلند مدت نسبت به بدهی های کوتاه مدت استفاده می کنند. از این رو شر کت های با ریسک بالا تمایلی به بالا بردن تامین مالی از طریق سهام عادی ندارند. از این گذشته نتایج نشان می دهد که شرکت های با ریسک بالا نسبتاً به وسیله مفروضات تئوری ترتیب هرمی متأثر شده ا ند و همچنین شر کت های با ریسک متوسط به وسیله مفروضات جریان نقد آزاد تحت تاثیر قرار گرفته اند.
صفری و همکاران.(۱۳۹۰)، مقاله ای با هدف شناسایی عوامل موثر بر ریسک اعتباری و ارائه مدلی جهت پیش بینی ریسک اعتباری و رتبه بندی اعتباری مشتریان حقوقی متقاضی تسهیلات یک بانک تجاری، با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها و شبکه عصبی و مقایسه این دو مدل انجام گرفته است. بدین منظور بررسی های لازم بر روی اطلاعات مالی و غیر مالی با بهره گرفتن از یک نمونه ۱۴۶ تایی تصادفی ساده از مشتریان حقوقی متقاضی تسهیلات، صورت گرفت. در این پژوهش، ۲۷ متغیرتوضیح دهنده شامل متغیرهای مالی و غیر مالی مورد بررسی قرار گرفت که از بین متغیرهای موجود نهایتاً با بهره گرفتن از تکنیک تجزیه و تحلیل عاملی و قضاوت خبرگان (روش دلفی)، ۸ متغیر تاثیرگذار بر ریسک اعتباری انتخاب گردید که وارد مدل تحلیل پوششی داده ها شده و امتیازات کارایی شرکتهای حقوقی با بهره گرفتن از آنها بدست آمد. همچنین متغیر های انتخابی به عنوان بردار ورودی شبکه عصبی پرسپترون ۳ لایه وارد مدل شد.نتایج حاصل از مدل تحلیل پوششی داده ها و شبکه عصبی در برآورد ریسک اعتباری و رتبه بندی اعتباری در مقایسه با نتایج واقعی حاکی از آنست که مدل شبکه عصبی در پیش بینی ریسک اعتباری مشتریان حقوقی و رتبه بندی اعتباری آنها از کارایی بیشتری برخوردار است.
خوش سیما و شهیکی تاش(۱۳۹۱)، هدف محوری تحقیق، بررسی ارتباط کارایی و ریسک در صنعت بانکداری ایران است. در این پژوهش به منظور ارزیابی کارایی و رتبه بندی بانک ها ، انتخاب مدل بهینه و سپس شناسایی تاثیر ریسک های اعتباری، عملیاتی و نقدینگی بر کارایی نظام بانکی، از دو رویکرد پارامتریک با مبنای اقتصادی و ناپارامتریک با مبنای بهینه سازی ریاضی استفاده شده است. در این راستا ۱۵ بانک به عنوان جامعه آماری پژوهش طی سال های۸۹-۱۳۸۴ مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر تفاوت دو روش پارامتریک و ناپارامتریک در ارزیابی کارایی و رتبه بندی بانک ها و برتری نسبی روش SFA (پارامتریک) نسبت به MEA (ناپارامتریک) می باشد. همچنین یافته های مقاله بیانگر آن است که ارتباطی معنا دار میان ریسک اعتباری، عملیاتی ، نقدینگی و کارایی در نظام بانکی ایران وجود دارد.
مشکی و فتاحی(۱۳۹۱) در این تحقیق، به ارتباط بین محافظه کاری حسابداری و ریسک کاهش قیمت سهام با بهره گرفتن از داده های تاریخی ۱۱۶ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طول سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ پرداختند. نتایج تحقیق آنها، حاکی از وجود رابطه منفی و معنی دار بین دوره های کاهش قیمت سهام و درجه محافظه کاری شرکت های نمونه آماری مورد مطالعه می باشد. به عبارت دیگر، در طول دوره تحقیق شرکت هایی که رویه های محافظه کارانه تری را در گزارشگری مالی خود اعمال نموده اند، کمتر با ریسک کاهش قیمت سهام موا جه شده اند. در تحقیق حاضر اندازه شرکت به عنوان متغیر کنترلی در الگوی آزمون فرضیه وارد گردید که رابطه معنی داری بین آن با متغیر وابسته تحقیق مشاهده نشد.
۲-۲۳- جدولی از خلاصه تحقیقات انجام شده
سال
انجام
تحقیق
خلاصه نتایج تحقیق | نام محقق یا محققین |
عنوان تحقیق | ردیف ردیف |
|
تا زمانی که انتخاب پروژه های ریسک دار منجر به این شود که ارزش مورد انتظار آینده شرکتها به همان اندازه هزینه های ناشی از ریسک افزایش یابد، انگیزه یرای سازگار شدن با پروژ ه های کم ریسک افزایش می یابدو بنابراین نرخهای بهره پایین تر احتمال قصور در پرداخت بدهی را کاهش می دهد. | ۱۹۹۱ | دایموند | بررسی تاثیر نرخهای بهره واقعی بر انتخاب شرکتها برای انتخاب بین پروژه های پر ریسک یا دارای امنیت | ۱ |
متغیرهای حسابداری مورد بررسی بیش از ۵۷% تغییرات ریسک سیستماتیک را تبیین می کنند. | ۲۰۰۳ | بریمبل | بررسی نقش اطلاعات حسابداری در برآورد ریسک سیستماتیک | ۲ |
چهار معیار اندازه دارایی ، رشد سود، نسبت جاری ، نسبت سود سهامی پرداختی دارای ارتباط با اهمیتی با ریسک سیستماتیک هستند در حالی که ارتباط بین متغیرهای دیگر با ریسک سیستماتیک از لحاظ آماری معنادار نبودند. | ۲۰۰۵ | عبدالقانی | بررسی افشاء ریسک بازار یا معیارهای ریسک حسابداری | ۳ |