- تعیین منظور از تجزیه و تحلیل شغل و مورد استفاده آن.
- انتخاب مشاغل بطور نمونه.
- جمع آوری اطلاعات درباره هر شغل و خصوصیاتی که شاغل آن باید دارا باشد تا بتواند از عهده کارش برآید.
- تظیم شرح شغل.
- تنظیم شرایط احراز شغل .
- طراحی شغل – تنظیم وظایف و مسئولیت ها دریک شغل یا گروهی از مشاغل وابسته به یکدیگر به نحوی است که حداکثر بازدهی به دست آید و باعث رضایت، رشد و پیشرفت و در نهایت بهبود کیفیت زندگی کاری کارکنان شود.
- ارزیابی و اصلاحات لازم.
روش های تجزیه و تحلیل شغل:
- مشاهده مستقیم
- مصاحبه
- پرسشنامه
- مصاحبه گروهی
- نشست با متخصصان
- ثبت وقایع
- پرسشنامه تجزیه و تحلیل سمت
مشاهده مستقیم
از یادداشت های مشاهده مستقیم مواردی از قبیل چه کاری چگونه انجام می گیرد؟ چه مدت زمانی صرف انجام دادن آن می شود؟ شرایط محیطی کار چیست؟ و از چه ابزار و آلاتی استفاده می شود؟ استخراج می گردد. از روش مشاهده بیشتر برای تجزیه و تحلیل مشاغل ساده، یعنی مشاغلی که تکراری و زمان انجامشان کوتاه است، استفاده می شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
مصاحبه
مصاحبه به دو صورت آزاد و بسته انجام می شود. در مصاحبه آزاد چهارچوب یا محتوا مشخص و از پیش تعیین شده نیست و جو مصاحبه و رابطه ای که میان مصاحبه کننده و مصاحبه شوند بوجود می آید، مسیر و شکل آن را تعیین می کند. در مصاحبه بسته چهارچوب مصاحبه کاملاً معلوم است و سوالات از قبل تعیین شده اند. تهیه فهرستی از سؤالات و رعایت ترتیب منظمی در طرح آنها و نیز قابلیت تطبیق و مقایسه اطلاعات از مزایای مصاحبه بسته می باشد.
پرسشنامه
پرسشنامه هایی که برای تجزیه و تحلیل شغل طراحی می شوند بین ۴ تا ۶ صفحه بوده، شامل هر دو نوع سوالات علمی و قضاوتی هستند. تجزیه و تحلیل مشاغل ممکن است برای مطالعه و شناخت مشاغل فعلی باشد یا مشاغلی که در آینده در سازمان بوجود خواهد آمد. به منظور تجزیه و تحلیل مشاغل جدید معمولا پرسشنامه برای فردی فرستاده می شود که انتظار می رود سرپرستی متصدیان این مشاغل را در سازمان به عهده دارد.
نشست با متخصصان
در این روش جلساتی تشکیل می شود و از کسانی که دانش و اطلاعات زیادی درباره شغل دارند، دعوت و نظرخواهی می شود.
ثبت وقایع
در این روش از متصدی شغل خواسته می شود که فعالیت های روزانه خود را یادداشت کند. ثبت وقایع بهترین روش برای کسب اطلاعات دست اول محسوب می شود ولی دشوار و وقت گیر است.
تنظیم شرح شغل و شرایط احراز شغل
اطلاعاتی که از تجزیه و تحلیل شغل بدست می آید بصورت شرح شغل و شرایط احراز شغل به فرم های خاصی منتقل می گردند. در شرح شغل، وظایف، مسئولیت ها و شرایط کلی کار بطور خلاصه درج می شود. شرایط احراز شغل نیز شرح حداقل شرایطی است که متصدی شغل باید دارا باشد تا بتواند با موفقیت از عهده کاربرآید.
تنظیم شرح شغل
شرح شغل توضیح می دهد که متصدی شغل چه وظایفی را چگونه و در چه شرایطی انجام
می دهد و شامل اطلاعاتی به شرح زیر می باشد:
الف) شناسنامه شغل (شامل: ۱-عنوان شغل، ۲-کد (شماره پست سازمانی)، ۳-نویسنده شرح شغل، ۴-تاریخ تحریر شرح شغل، ۵-تصویر کننده ۶-جایگاه شغل در سلسله مراتب سازمانی، ۷-عنوان سرپرست مستقیم شاغل، ۸-پایه و رتبه شغل، ۹-حداقل و حداکثر حقوقی که به شغل تعلق می گیرد).
ب) خلاصه شغل – بیان کلی وظایف اصلی شغل.
ج) ارتباطات اداری (داخل و خارج از سازمان).
د) شرح وظایف و مسئولیت ها.
ه) اختیارات (شامل حدود اختیارات شاغل، محدوده تصمیم گیری، تعداد افرادی که بطور مستقیم از او دستور می گیرند، سقف بودجه در اختیار شاغل).
و) معیار عملکرد- منظور از معیار عملکرد، فهرستی از ضوابط و موازینی است که انتظار می رود با رعایت آن، متصدی شغل وظایف و مسئولیت های اصلی خود را آن طوری که در شرح شغل آمده است، به درستی انجام دهد و به وسیله آن بتوان عملکرد واقعی وی را ارزیابی کرد.
ز) محیط و شرایط کار
تنظیم شرایط احراز شغل
فرم شرایط احراز شغل از یک طرف، راهنمایی برای کارمند یابی است و از طرف دیگر از آن در طراحی آزمون های انتخابی، یعنی آزمو هایی که توانایی های متقاضیان شغل را می سنجد، استفاده می شود.
روش های تنظیم شرایط احراز شغل
- اظهارات صاحب نظران (روش قضاوتی)
در این روش از کارشناسان، سرپرستان و مدیرانی که با شغل آشنایی دارند سوال می شود کسی که شغل مورد نظر به او واگذار می گردد باید دارای چه تحصیلات، تخصص و مهارت هایی باشد، چه دوره هایی را گذرانده باشد و استعداد، هوش و شعورش در چه حدی باشد تا بتواند با شایستگی عهده دار آن شود.