در تحلیل الاستیک سازهها، معمولاً فرض می شود که انرژی بهوسیله میرایی لزج تلف می شود. در تحلیل غیر الاستیک سازهها، علاوه بر اتلاف انرژی توسط میرایی لزج، انرژی با بهره گرفتن از تأثیرات غیر ارتجاعی مانند جاری شدن نیز تلف می شود. برای یک تحلیل دینامیکی چهار نوع انرژی می تواند وجود داشته باشد.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
-
- انرژی جنبشی جرمها
-
- انرژی کرنشی قابل بازگشت
-
- انرژی غیر ارتجاعی غیرقابلبازگشت که در المانها تلف می شود
-
- انرژی ویسکوز که بهوسیله میراگرها تلف می شود
برنامه Perform 3D همچنین کار خارجی را نیز محاسبه می کند.( برای تحلیل زلزله این کار توسط برش پایه انجام میگیرد، اگرچه آن در حقیقت توسط نیروی استاتیکی معادل محاسبه میگردد).
برای یک تحلیل استاتیکی تنها دو نوع انرژی وجود دارد:
-
- انرژی کرنشی المانها
-
- انرژی غیر ارتجاعی تلفشده در المانها
نرمافزار همچنین کار خارجی روی سازه را نیز حساب می کند.
۳-۷-۴-۱ محاسبه انرژیهای غیر الاستیک و کرنشی
برای هر عضو سازهای، مجموع انرژی کرنشی و انرژی تلفشده غیرخطی برابر کار استاتیکی انجامشده روی المان است. شکل (۳-۵ ) رابطه نیرو - تغییر مکان را برای یک المان ساده ( مثلاً یک میله غیرخطی ) نشان میدهد. اگر المان بهصورت یکسویه بارگذاری شود (Monotonically)، از نقطه بارگذاری نشده تا تسلیم ( از نقطه O تا نقطه A )، کار انجامشده روی المان برابر با سطح OABD است. در این موقعیت اینکه چه مقدار از این انرژی قابل بازگشت و چه مقدار غیرقابلبازگشت است، قابلتشخیص نیست و تنها راه مشخص شدن، باربرداری المان است.
بارگذاری و باربرداری یک المان غیرخطی[۷۲]
شکل بالا دو مسیر باربرداری ممکن را نشان میدهد:
-
- باربرداری غیر الاستیک در امتداد BD بدون تنزل سختی: در این حالت سختی حالت باربرداری با سختی الاستیک اولیه برابر است. انرژی کرنشی قابل بازگشت برابر است با مساحت BCD و بقیه کار تلفشده غیرخطی است.
-
- باربرداری غیر الاستیک در امتداد BE با تنزل سختی: در این حالت سختی باربرداری از سختی الاستیک اولیه کمتر است. انرژی کرنشی قابل بازگشت برابر است با مساحت BCE که در این حالت از مساحت BCD بزرگتر است و انرژی غیرقابلبازگشت از حالت اول کوچکتر است.
در هر گام زمانی تحلیل، Perform 3D کار استاتیکی کل روی هر المان را محاسبه می کند که معادل با سطح OABD برای حالت دوم است. برای یک المان غیرخطی، بهطورکلی برای نرمافزار مشخص نیست که چه مقدار از انرژی کل بهصورت انرژی کرنشی و چه مقدار بهصورت انرژی تلفشده غیرخطی است، زیرا در حالت کلی، این تنها با باربرداری المان مشخص می شود. بنابراین Perform 3D با فرض اینکه باربرداری بدون تنزل سختی صورت میگیرد، مقدار انرژی کرنشی و انرژی تلفشده را تخمین میزند. این به این معنی است که برای یک المان با تنزل سختی، نرمافزار مقدار انرژی کرنشی قابل بازگشت را دست پایین تخمین میزند و مقدار انرژی تلفشده غیرخطی را دست بالا تخمین میزند( حداقل بهطور موقتی).
برای مثال، اگر المان شکل (۳-۵) در طول مسیر OAB بارگذاری شود و سپس در نقطه D یا E باربرداری شود، Perform 3D انرژی کرنشی و تلفشده را همانطوری که در شکل نشان داده است، محاسبه خواهد کرد. تا نقطه A رفتار الاستیک است و انرژی کرنشی افزایش مییابد. بین نقطه A و B انرژی کل بهصورت خطی افزایش مییابد. اگر تنزل سختی وجود نداشته باشد انرژی کرنشی ثابت میماند و انرژی غیرخطی بهصورت خطی افزایش مییابد. Perform 3D محاسبه میزان انرژیها را با این فرض انجام میدهد.
اگر در حقیقت تنزل سختی وجود نداشته باشد، با باربرداری در طول BD، انرژی کرنشی کاهش مییابد و انرژی غیر الاستیک ثابت میماند.
بههرحال اگر تنزل سختی وجود داشته باشد، (باربرداری در طول BE) تغییر در انرژی کرنشی بزرگتر است و انرژی غیرخطی کاهش مییابد.
تغییرات انرژی برای مسیرهای شکل (۳-۵) [۷۲]
ازآنجاکه انرژی تلفشده غیرخطی نمیتواند کاهش یابد، انرژیهای محاسبهشده توسط Perform 3D برای حالت نزول سختی درست نیستند. بههرحال به نکات زیر باید توجه کرد:
-
- اگر تنزل سختی نداشته باشیم، انرژی تلفشده در تمام نقاط درست است.
-
- برای حالت همراه با تنزل سختی، انرژی تلفشده غیرخطی در نقطه بعد از باربرداری درست است.
-
- هر چه تغییر مکان افزایش یابد، مقدار خطا در انرژی تلفشده کمتر می شود.
-
- اگر المان بهطور سیکلی بارگذاری شود، مثل تحلیل دینامیکی زلزله مقدار خطا در انرژی تلفشده کاهش مییابد.
-
- معمولاً برای ما مقدار مطلق انرژی تلفشده نسبت به مقدار نسبی انرژی تلفشده از اهمیت کمتری برخوردار است. در برنامه Perform 3D مشاهده می شود که مقدار خطا در انرژی نسبی از انرژی مطلق کمتر است[۷۲].
۳-۷-۴-۲ خطای انرژی
انرژیهایی که برنامه رسم می کند، انرژیهای داخلی المانها جرمها، میراگرهای و هستند. Perform3D همچنین انرژی خارجی را نیز محاسبه می کند (که کار انجامشده توسط نیروی داخلی است). به دلیل اینکه آنالیز غیرخطی دقیقاً رفتار غیرخطی را دنبال نمیکند، اختلافهایی بین انرژی داخلی و خارجی وجود خواهد داشت که خطای انرژی برای آنالیز نامیده می شود. مقدار خطا باید کم باشد و مقدار خطای بزرگ ( حدود۵%) برای سازهها نشاندهنده نادرست بودن آنالیزها است[۷۲].
۳-۷-۵ فرضیات تحلیل دینامیکی و مدلسازی در نرمافزار PERFORM3D
ابعاد مقاطع پس از محدودشدن تنش مجاز تمامی المانها به عدد ۹/۰ تا ۱ از نرمافزار ETABS استخراجشده و با اعمال فرضیات زیر جهت بررسی رفتار دینامیکی غیرخطی تاریخچه زمانی در نرمافزار Perform 3D مدل شده اند:
-
- رابطه نیرو - تغییر مکان دوخطی انتخاب شده است.
-
- المانهای ستون Inelastic Column و المانهای تیر Inelastic Beam و المانهای میراگر ویسکوالاستیک از ترکیب دو بخش Inelastic Fluid Damper و Elastic Bar انتخاب شده است.
-
- گامهای زمانی برای هر شتابنگاشت بر اساس گام زمانی همان شتابنگاشت اعمالشده و برای کنترل توقف تحلیل برای هر گام زمانی ۱۰۰۰ زیربازه در نظر گرفته شده است.
۳-۷-۶ مدلسازی میراگر ویسکوالاستیک در نرمافزار PERFORM 3D