دانش‌آموزان باید بیشتر از قبل به مسائلی چون آگاهی خود و محدودیت‌های دیگر کاربران جاده‌ای پرداخته و باید برای قضاوت در مورد خطراتی که توسط انواع کاربران جاده‌ای در موقعیت‌های مختلف ایجاد میشود، آموزش ببینند. آنها باید بیشتر از قبل نقش خود در ترافیک را به عنوان بخشی از جامعه و در جایی که مسائل از دیدگاه‌های مختلف مشاهده و فهمیده میشود، درک کنند.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳-۴- راهنمایی
۳-۴-۱- سالهای ششم تا هفتم
دانش‌آموزان در این سال‌ها باید قادر به درک شرایط پیچیده‌تر و از دیدگاه‌های متفاوت باشند. آنها می‌توانند ساختارهای ترافیک، عناصر و نقش خودشان در آن را تجزیه و تحلیل نمایند. لازم است به آنها در زمینه تمرکز بر ایمنی شخصی و مسئولیت‌هایشان به عنوان کاربران جاده‌ای در این زمان و در آینده، آموزش داده شود. آنها در یک رده پر خطر قرار دارند و لذا باید بر موقعیت‌های خطرناک تمرکز داشته باشند. لازم است که آنها با مسائل ایمنی از دیدگاه وسیع‌تری نسبت به آنچه در سنین پایین‌تر داشته‌اند برخورد کنند.
بسیار با اهمیت است که علاقه، عکس‌العمل و درک دانش‌آموزان از نقطه نظر خودشان، تحریک شود. کودکان باید با موقعیت‌هایی از زندگی روزمره خودشان و از دیدگاه شخصی با مسائل مواجه شوند.
نقش معلم عبارت از تحریک عکس‌العمل‌ها و ایجاد بحث در کلاس است به نحوی که دانش‌آموزان مرحله به مرحله خطرات و رفتارهای متناسب را تشخیص دهند. معلم می‌تواند به درک آنها کمک کرده و رفتارشان را با ارائه مستندات بیشتر و اطلاعات فنی تصحیح کند.
موضوعات ترافیکی منتخب را می‌توان از طریق بحث‌های دانش‌آموزان، مشاهدات در ترافیک واقعی و تکالیف خانه (به تنهایی و یا با خانواده)، نهادینه کرد.
۳-۴-۲- سال هشتم
سال هشتم آخرین سالی است که پس از آن اغلب دانش‌آموزان سیستم پایه‌ای آموزش رسمی را ترک کرده و بسیاری از آنها در سالهای بعد از وسایلی مانند موتور گازی، موتورسیکلت و یا اتومبیل برای جابجایی استفاده می‌کنند.
به این دلیل لازم است تاکیدی بر خطرات ترافیکی آتی صورت گرفته و آموزش به دانش‌آموزان امکان رفتار ایمن و مداخله فعال با رفتار دیگر کاربران جاده‌ای در ترافیک خصوصا خانواده، خویشاوندان و دوستان را فراهم سازد.
مبانی اولیه شامل درک و اطلاع از رفتار خطرآفرین و غیر آن است. دانش‌آموزان باید با موضوعات عمومی مواجه شده و تصادفات ترافیکی را به عنوان یک مشکل رفتاری، سلامتی و اقتصادی در سطح ملی بشناسند. باید رفتار ترافیکی هم سطح رفتار اجتماعی و با اهمیت شناخته شود.
دانش‌آموزان باید با موضوعات منتخب که معرف مهمترین حوادث ترافیکی و عوامل مجروحیت هستند، آشنا شود. آنها باید متوجه شوند که بر خانواده، خویشاوندان و دوستان خود تاثیر داشته و در این مسئولیت با آنها شریک هستند.
ایمنی جاده‌ای در سال هشتم چهارچوب و پایه‌ای برای آموزش ایمنی ترافیک در دبیرستان فراهم می‌کند.(همان،۲۲-۲۰)
۲-۵-۷-۳- وضع موجود آموزش فرهنگ ترافیک در ایران
گفتار اول: آموزش‌های نظری
آموزههای ترافیکی در کتاب‌های درسی
برابر بررسی‌های به عمل آمده در سوابق کتاب‌های درسی، اولین مطلبی که پیرامون آموزش ترافیک مشاهده میشود مربوط به کتاب سوم دبستان است که توسط وزارت فرهنگ وقت (آموزش و پرورش بعد) در سال ۱۳۲۳ به چاپ رسیده است. عنوان این درس «راهنماهای ما» است. پیش از آغاز مطلب درس، تصویری گرافیکی از یک سه راه با ساختمان‌هایی بلند در دو سوی یکی از خیابان‌های آن وجود دارد. در وسط سه راه چراغ راهنمایی جلب توجه می‌کند که پلیس در کنار آن با دست به روبه‌رو اشاره دارد و دستور توقف وسایل نقلیه‌ای را داده است که در تصویر دیده نمی‌شوند. پشت سر پلیس عابر مسن پیاده‌ای دیده میشود که عصا زنان و با خیال راحت در حال عبور از عرض خیابان است. در خیابان مقابل فقط یک اتوبوس شرکت واحد توقف کرده که در حال سوار و پیاده کردن مسافر است و در انتهای خیابان خودرو سواری یا درشکه‌ای در حال دور زدن است. در این تصویر پیاده‌روها شلوغ‌تر از خیابان است زیرا فقط دو وسیله نقلیه در خیابان دیده میشود در حالی که تعداد عابران پیاده بیشتر از ۱۵ نفر است. متن آموزشی نیز چنین آغاز میشود:«در آمدن به دبستان، راه بعضی از ما از خیابان‌های بزرگ است. موقع گذشتن از خیابان‌ها باید احتیاط کنید که زیر درشکه یا اتومبیل نروید. پس اگر بخواهید از یک طرف به‌طرف دیگر بروید، اول دم پیاده‌رو می‌ایستید و طرف دست چپ خود را نگاه می‌کنید. اگر…» همانگونه که مشخص است این درس به آموزش عبور مستقیم کودک دانش‌آموز از عرض خیابان اختصاص دارد که از خانه تا دبستان و بالعکس را به سلامت طی کند. از آن تاریخ تاکنون جسته و گریخته مطالب اندکی در زمینه آموزههای ترافیکی در کتاب‌های درسی دانش‌آموزان گنجانیده شد که گر چه لازم بود ولی هیچگاه کافی نبوده است. مرکز تحقیقات حمل و نقل دانشکده عمران، از دانشکده‌های زیر مجموعه دانشگاه علم و صنعت ایران، بنا به سفارش مرکز مطالعات برنامه ریزی شهری دفتر حمل و نقل و دبیر خانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور از زیر مجموعه‌های معاونت هماهنگی امور عمرانی وزارت کشور در ۱۳۸۱ مطالعات جامعی در زمینه وضعیت ترافیکی کشور انجام داده است که گزارش تعدادی از این مطالعات در قالب جزوات مختصری در دبیر خانه شورای عالی ترافیک موجود است. در گزارش سوم این مطالعات به تعدادی از دروس مربوط به ترافیک در کتاب‌های درسی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه اشاره شده است. علاوه بر آن، شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک شهر تهران که از سال ۱۳۸۴ در حال تهیه طرح جامع حمل و نقل ترافیک تهران در ۲۰ سال آینده تا ۱۴۰۴ خورشیدی است، در گزارش‌های مربوط به ارتقای فرهنگ ترافیک، کنکاشی درمورد چگونگی حضور آموزههای ترافیکی در کتاب‌های درسی دانش‌آموزان کرده است. نگارنده با بهره گرفتن از این گزارش‌ها و مراجعه به کتاب‌های درسی، جداول آموزههای ترافیکی در کتاب‌های درسی مقاطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه را به شرح جدول‌های ذیل تنظیم نموده است:
الف) دروس مربوط به آموزش ترافیک در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی.(رفیعی،۱۳۹۰: ۱۴۳)
جدول ۲-۵: آموزههای ترافیکی در کتاب‌های اجتماعی دوره ابتدایی
| نام کتاب | نام درس | مفاهیم و موضوعات |
| تعلیمات اجتماعی سوم ابتدایی | اطاعت از قانون | مقررات رفت و آمد در کوچه و خیابان، خطراتی که به هنگام عبور و مرور انسان را تهدید می‌کند و دستوراتی در این خصوص، علائم راهنمایی (خط سفید وسط خیابان – محل عبور عابر پیاده – بوق زدن ممنوع- عبور ممنوع – محل عبور اطفال –عبور دوچرخه ممنوع – عبور یک طرفه – خطر- ایست) عواقب بی‌توجهی به مقررات راهنمایی و رانندگی، تمرین در مورد عبور از خیابان. |
| مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی (آزمایشی) | ما کودکان به بازی نیاز داریم. | تصویری در مورد خطرات بازی بر روی ریل قطار تصاویری در مورد تغییرات در وسایل حمل و نقل تصاویری در مورد خطراتی که زندگی ما را تهدید می‌کند از جمله دویدن در خیابان احترام به قوانین و مقررات تصویری در مورد عبور از محل خط‌کشی شده در خیابان |
| مطالعات اجتماعی چهارم ابتدایی (آزمایشی) | راه‌ها چه اهمیتی در زندگی ما دارند کدام وسیله حمل و نقل را انتخاب می‌کنید |
آشنایی‌با‌وسایل‌حمل‌و‌نقل و‌معرفی جاده‌های پرتراکم‌و کم‌تراکم |
