۸۱/۰-۸/۰
۵۲/۰-۵/۰

۷-۲-۳-۱- قابلیت هضم پذیری چربیها :
چربیها معمولاً به طور کامل هضم می شوند. مگر زمانی که در دمای مناسب برای زیست ماهی به علّت نقطه ذوب بالا، این ترکیبات به صورت جامد باقی بمانند. نقطه ذوب تری آسیل گلیسیرید عمدتاً به نقطه ذوب اسیدهای چرب تشکیل دهنده آن بستگی دارد. اسیدهای چرب غیر اشباع به خوبی هضم می شوند. در آزاد ماهی اطلس، ضریب هضم پذیری ظاهری چربی زمانیکه به شکل تری آسیل گلیسرول ها یا اسیدهای چرب آزاد هستند، ۹۰ تا ۹۸ درصد است. میزان هضم پذیری اسیدهای چرب اشباع، کمتر بوده و بسته به طول زنجیره کربن از ۷۰ درصد برای مریستات (۱۴:۰) تا ۵۰ درصد برای استئارات (۱۸:۰) کاهش می یابد. نتایج مشابهی در مورد سایر گونه ها نظیر قزل آلا و کپور بدست آمده است (Guillaume et al.,1999).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۸-۲-۳-۱- منابع چربی جیره آبزیان
چربی های استخراج شده از دوکفه ای ها، ماهی مرکب، ماسل ها ، کریل و ماهی ها، بهترین منابع چربی جهت استفاده در جیره غذایی ماهیان و میگوها هستند. روغن های گیاهی شامل روغن سویا، کلزا، ذرّت، بادام زمینی و آفتابگردان عمدتاً حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ می باشند (افشار مازندران، ۱۳۸۱). به طور سنّتی و معمول، روغن ماهی منبع اصلی چربی استفاده شده در ترکیب بندی و ساخت غذاهای آبزیان است. به جهت افزایش تقاضای روغن و مجبور کردن در قابلیّت تحمّل منابع طبیعی، منابع متنوعی از چربی ها شامل انواع مختلف روغن های حاصل از محصولات فرعی شیلاتی، روغن های گیاهی یا چربی های حیوانی در غذاهای آبزیان پرورشی مورد استفاده قرار می گیرند. به علاوه، بر خلاف آنچه که رایج است، فرض شده که ترکیب اسیدهای چرب روغن ماهی به میزان زیاد متغیّر و وابسته به عوامل متعددی مانند گونه ماهی، نوع مادّه خام (ماهی کامل در مقابل محصولات فرعی فرآوری شده)، فصل و غیره … می باشد. روغنِ ماهیان مختلف ممکن است تفاوت های معنی داری، نه تنها از نظر مقادیر SAFA، MUFA و PUFA بلکه از نظر فراوانی نسبی اسیدهای چرب چند زنجیره غیر اشباع (امگا ۳) مانند EPA و DHAبا یکدیگر داشته باشند. جایگزینی روغن ماهی با روغن های گیاهی یا چربی های حیوانات خشکی زی، موجب تغییر در مقادیر اسیدهای چرب جیره های تهیه شده می شود. بیشتر چربی های حیوانات خشکی زی (مانند پیه نهنگ و چربی خوک) دارای مقادیر بالایی SAFAهستند، در حالی که بیشتر روغن های گیاهی غنی از PUFA یا HUFA می باشند. تغییر در منبع چربی جیره غذایی، منجر به تغییر زیادی در ترکیب فیزیکوشیمیایی اسیدهای چرب می شود (Hua and Bureau, 2008).

۱-۸-۲-۳-۱- روغن ماهی
روغن ماهی به عنوان محصول جانبی در هنگام تولید پودر ماهی به دست می آید، یا اینکه در ماهیان خاصّی ضمن استخراج روغن و پودر ماهی نیز تولید می گردد. در فرایند استخراج روغن و پودر ماهی سه ماده اصلی شامل روغن ماهی ، پروتئین ماهی وعصاره ماهی^[۱۱]به دست می آیند. ماده خشک ماهی صید شده در حدود ۳۵-۲۵% وزن کل آن است و مابقی آن آب می باشد (میر نظامی ضیابری، ۱۳۷۴).
ترکیب اسیدهای چرب روغن ماهی:
روغن ماهی سرشار از اسیدهای چرب اشباع نشده با چند پیوند دوگانه می باشد. میزان این اسیدهای چرب بستگی به گونه ماهی دارد. مشخصه اصلی روغن های دریایی، وجود اسیدهای چرب با ۴ تا ۶ پیوند دوگانه در آنهاست. این اسیدهای چرب که عمدتاً از گروه امگا ۳ می باشند، سبب رقیق شدن خون می شوند و عوارضی چون سکته قلبی را در انسان کاهش می دهند. اکثر روغن های ماهی سرشار از اسیدهای چرب اشباع نشده گروه امگا ۳ و فاقد آنتی اکسیدان های طبیعی مانند ویتامین E می باشند، بنابراین، این روغن ها در مقابل اکسیژن مقاوم نیستند و به سرعت اکسید می شوند. مهم ترین اسیدهای چرب اشباع نشده موجود در روغن ماهی، EPA و DHA می باشند. به علّت وجود اسیدهای چرب اشباع نشده و مشکل اساسی اکسیداسیون سریع این اسیدهای چرب در روغن ماهی، باید بعد از صید، سریعاً آنها را با یخ خنک و یا در سردخانه نگهداری و یا به خط تولید روغن کشی ارسال نمود. برای افزایش زمان ماندگاری روغن ماهی می توان از آنتی اکسیدان های صنعتی مانند BHA^[12] و ^[۱۳]BHT نیز بهره گرفت (میر نظامی ضیابری، ۱۳۷۴). میانگین مقادیر اسیدهای چرب موجود در روغن ماهی در جدول ۹-۱ نشان داده شده است .
جدول ۹-۱:میانگین مقادیراسیدهای چرب موچود در روغن ماهی

میزان (درصد)

فرمول

اسید چرب

۵/۶

C14:0

اسید میریستیک

۱۳

C16:0

اسید پالمیتیک

۵/۶

C16:1

اسید پالمیتولئیک

۲

C18:0

اسید استئاریک

۵/۱۴

C18:1

اسید اولئیک