برخلاف خطرات احساس شده درباره تربیت بدنی، یک زمینه یابی گسترده جهانی از وضعیت و اعتبار تربیت بدنی مدارس با هزینه کمیته بین المللی المپیک در سالهای ۱۹۹۹- ۱۹۹۸ انجام شد. یافته های ارزیابی که براساس اطلاعات پرسشنامه چند ساختاری اعمال شده جهانی و یک ارزیابی مکتوب جامع تنظیم شده بود فاش ساخت که تربیت بدنی مدارس در همه مناطق قاره ای دنیا در معرض خطر است. خصوصا موضوعی که نتایج اعتبار قانونی و تحقق معمول، محدودیت یا کاهش زمان اختصاصی برنامه آموزشی، اعتبار درس و دیدگاه های معلمان تربیت بدنی و معلمان دیگر و والدین، منابع مالی، انسانی و لوازم و آمادگی معلم،گرایشات برنامه آموزشی را به اندازه تردید درباره آینده این درس مورد خطاب قرار می دهد. همچنین مشخص گردید که تربیت بدنی در مدارس تمامی قاره های جهان در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. این تحقیق بیانگر بررسی کمی وضعیت این درس در سایر کشورها از حیث توجه به آن در منابع مالی، زمان اختصاص داده شده، وسایل و تجهیزات و برخورداری از معلم متخصص و بررسی محتوای این درس می باشد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که علی رغم کمبود امکانات و منابع کشورهای تحت بررسی میزان توجه به درس تربیت بدنی افزایش یافته و برنامه منظمی برای ارتقا آن به چشم می خورد. همچنین نتیجه گیری از پیشنهادات، برتوجه منابع عمده و تلاش های بین المللی در ادامه تربیت بدنی مدارس در هزاره بعدی اشاره دارد(هاردمن ومارشال،۲۰۰۰). مارک جیم تیمبو^[۶۳] در تحقیق خود به تدوین برنامه درسی تربیت بدنی در کشور مالاوی پرداخت. در این تحقیق که با هدف تعیین و ارائه الگوی برنامه درسی تربیت بدنی صورت گرفته، محقق به استناد چهار برنامه آموزشی که در کشورهای آمریکا، انگلیس اجرا شده تلاش نموده برنامه درسی ویژه کشور مالاوی را طراحی و هنجار یابی نماید. او با بیان اهداف ملی تعلیم وتربیت کشور مالاوی الگوی برنامه درسی تربیت بدنی با ذکر اهداف، محتوا و تجارب یادگیری فراگیران در پایه های اول تا دوازدهم را بیان نمود (جوادی پور،۱۳۸۵؛الف).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

گرین^[۶۴] و همکاران( ۲۰۰۵) نیزنشان دادندکه برنامه درسی تربیت بدنی در مدارس انگلیس توانایی کافی برای ماندگاری فعالیت های ورزشی دربرنامه زندگی دانش آموزان را ندارد و باید مورد ارزیابی و اصلاحات قرارگیرد. در همین راستا پژوهشی توسط داور^[۶۵](۲۰۰۶) با هدف تعیین اینکه چطور مدارس در کاربرد برنامه های درسی جدید عمل می کنند، انجام پذیرفت. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه بوده که توسط معلمان اصلی در مدارس برای مباشرت و همکاری در کاربرد آموزش سلامت و بهداشت و تربیت بدنی در برنامه درسی نیوزیلند انجام پذیرفت. نتایج این پژوهش به طور خلاصه عبارتند از: برنامه آموزش سلامت و بهداشت و آموزش تربیت بدنی هفت حیطه یادگیری کلیدی را در برمی گیرد. در مدارس ابتدایی فراهم نمودن تجارب یادگیری بیشتر برای دانش آموزان در زمینه غذا، تغذیه و سلامت جسمی و فیزیکی و مراقبت از بدن، آماده سازی اندک در زمینه آموزش جنسی می باشد. در اکثر مدارس؛ هم در مدارس ابتدایی و هم در مدارس متوسطه، آماده سازی جهت فراهم نمودن تجارب یادگیری برای ارتقای سلامت و بالا بردن ارزش ها و نگرش های مثبت؛ چهار چوبی برای آموزش سلامت و تربیت بدنی را ارئه می دهد. همچنین نتایج به روشنی نشان می دهد که در مدارس متوسطه به منابع متعدد و در دسترس بیشتری جهت حمایت برای کاربست برنامه درسی در زمینه آموزش سلامت و تربیت بدنی در مقایسه با بخش ابتدایی نیاز دارند.
هاردمن^[۶۶] (۲۰۰۷) نیز تحقیقی با عنوان وضعیت فعلی و چشم اندازهایی برای تربیت بدنی در اتحادیه اروپا انجام داده است. این تحقیق با عنوان تخصیص برنامه آموزشی زمان دار، اعتبار موضوع، هدفهای برنامه آموزشی، منابع (مادی وانسانی) و جنسیت، ناتوانی و پیامدهای اقلیت نژادی را بررسی می کند. توجه خاصی به تربیت بدنی، ورزش و سهم آن در سلامتی شده تا از طریق آن به مطالعات ملیتی رجوع شود. محقق برای کیفیت تربیت بدنی و برنامه های آموزشی معلم تربیت بدنی در تحقیق خود، الگوهایی از اصول اخلاقی تهیه کرده است. پیشنهادات محقق برای سازندگان سیاستهای اتحادیه اروپا به صورت زیر است :
تطبیق مدلهای ” نیازهای پایه"، ارزیابی جدید برنامه آموزش تربیت بدنی، بازشناسی کیفی خصوصیات تربیت بدنی، تعیین کادر زمانی برای معلمان تربیت بدنی، دوام حرفه ای پیشرفت معلمان، میزان تعهد بیمه، حلقه های ارتباط خطوط مشارکت و در نهایت تاسیس مراکز کنترل ملی تربیت بدنی.
اتحادیه­ی ورزش وتربیت بدنی (۲۰۰۶) طی انجام پژوهشی عنوان نموده که دانش آموزان در دوره ابتدایی کمتراز۱۵۰ دقیقه درطول هفته آموزش در زمینه انجام ورزش و تربیت بدنی دریافت می کنند و این امردر مدارس متوسطه کمتراز ۲۲۵ دقیقه گزارش شده است؛ در این رابطه اتحادیه، توصیه نموده که دوره­هایی برای انجام ورزش و فعالیت بدنی درمدارس فراهم گردد که زمان آن از۱۵ دقیقه در روز کمترنباشد. دراین رابطه کیزوآلیسون^[۶۷] (۱۹۹۵) طی پژوهشی که به بررسی اثرات و فوائد انجام ورزش و فعالیت بدنی برافراد پرداختند؛ به این نتیجه رسیدندکه ورزش و فعالیت روزانه دانش آموزان بر روی حافظه، حل مسأله و تصمیم گیری، خلاقیت؛ تأثیرمثبتی ایفا می­ کند.
آلی میرن^[۶۸] (۲۰۰۵) نیز؛ پژوهشی باهدف بررسی رابطه بین ورزش و سلامتی دانش آموزان انجام داد. این پژوهش به بررسی اثرات اجتماعی انجام ورزش بردانش آموزان ورزشکار، بررسی جایگاه سلامت میان دانش آموزان و بررسی اینکه چطور ورزش و فعالیت بدنی دانش آموزان برسلامت و زندگی آنها تأثیر می­ گذارد، پرداخته است. نتایج این پژوهش حاکی ازآن است که؛ دانش آموزانی که به ورزش و فعالیت بدنی می پردازند، ازسلامت بیشتری برخوردار هستند و بالعکس دانش آموزانی که تحرک بدنی چندانی ندارند، سلامتیشان درخطر است.
گزارشی توسط اسلر^[۶۹](۲۰۰۲)؛ درزمینه بهبود وضع ورزش و تربیت بدنی درمدارس ابتدایی انجام شده که این نتایج بدست آمد: آموزش­های لازم در زمینه ورزش و تربیت بدنی که می ­تواند نقشی اساسی در ارتقای سلامت کودکان ایفاکند، بسیاراندک و ناکافی بوده است. نقش ورزش برارتقای سلامت و بهبود اوقات فراغت عنوان پژوهش دیگری است که توسط دوارک^[۷۰](۲۰۰۵) انجام شده است. ورزش مورد توجه دراین پژوهش، فوتبال بوده که طبق نتایج حاصل شده؛ می­توان گفت که؛ ورزش برسلامت و ارتقای آن و بهره مندی از اوقات فراغت تأثیرمثبتی ایفا می­ کند. اجی^[۷۱](۲۰۰۵) نیز؛ تربیت بدنی را به عنوان عامل اصلی و ضروری برسلامت عنوان نموده است. وی براساس مطالعه ای که دراین زمینه نموده است؛ عنوان داشته که تربیت بدنی و ورزش رابطه­ مستقیم با سلامتی دارد و علاوه برآن خاطرنشان ساخته که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت^[۷۲] درسال۲۰۰۲؛۶۰% از مرگ و میر را درجهان می­توان به وسیله ی انجام ورزش و تحرک بدنی پیشگیری نمود.
۲-۸-۳- جمع بندی تحقیقات انجام شده
همان گونه که در تحقیقات بیان شده؛ در ایران در زمینه موضوعات برنامه درسی تربیت بدنی تحقیقات محدود و پراکنده ای انجام شده که ارتباط مؤثری با همدیگر ندارند، چند طرح توسط آموزش و پرورش و چند تحقیق نیز به صورت طرح پژوهشی و پایان نامه کارشناسی ارشد در ایران انجام شده است که از ویژگی های بارز طرح های پژوهشی و پایان نامه ها این است که هیچ کدام ازآنها با دیدگاه جامع وکلان، این درس را موردبررسی قرار نداده‌اند. تهیه راهنمای درسی تربیت بدنی اقدام مناسب از سوی وزارت آموزش و پرورش بودکه برای اولین بار انجام شده است. دراین مجموعه علی رغم کاستی هایی که دارد اما تلاش شده که با توجه به اهداف تربیت بدنی و رویکردها که در دنیای کنونی وجود دارد را شناسایی وگستره این درس را از حالت یک بعدی خارج نماید (گروه برنامه ریزی درس تربیت بدنی،۱۳۷۹). طرح کلی پژوهش حاضر نیز از این مجموعه استناد گرفته است.
در خصوص برنامه درسی تربیت بدنی دوره متوسطه چندین پژوهش انجام شده است. یکی از آن‌ها توسط حقدادی، خسروی پناه و سنه(۱۳۹۰) در مدارس متوسطه استان مرکزی به بررسی وضعیت برنامه درسی تربیت بدنی پرداخت و به این نتیجه رسید که وضغیت برنامه درسی تربیت بدنی در وضعیت متوسط قرار دارد و نیاز به بهبود و اصلاح دارد. پژوهش دیگر توسط رمضانی نژاد، محبی و نیازی (۱۳۸۸) به بررسی نیازهای آموزشی درس تربیت‌بدنی و ورزش مدارس متوسطه ایران پرداختند، و مهمترین نیازهای آموزشی را به ترتیب زیر اولویت‌بندی نمودند: مهمترین نیاز جسمانی را نیاز به حفظ وضعیت بدنی هنجار، مهمترین نیازهای مهارتی را آموزش دو‌میدانی، فوتبال و والیبال، مهمترین نیازهای شناختی را افزایش شناخت دانش آموزان نسبت به وضعیت بدنی، بهداشت و سلامت، اصول تمرین و آمادگی جسمانی و تغذیه و مهمترین نیازهای عاطفی را برخورداری از بدن متناسب، ظاهری شاداب، سرگرمی و لذت بردن، رفع خستگی و شرکت در مسابقات برشمردند.در تحقیق دیگری رمضانی نژاد، میریوسفی و نیازی(۱۳۹۱) به مقایسه نیازهای جسمانی، مهارتی، شناختی و عاطفی دانش آموزان دختر مدارس ایران در درس تربیت بدنی و ورزش پرداختند. نتایج نشان داد که دیدگاه آزمودنی های تحقیق بین میانگین رتبه نیازهای آموزشی هر دوره تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد. بطورکلی در میان نیازهای جسمانی، نیاز به وضعیت بدنی هنجار، انواع حرکات، تمرینات و بازیهای ساده برای هر سه دوره تحصیلی در اولویت بالاتر و نیاز به تمرینات آمادگی جسمانی (بجز دوره متوسطه) در اولویت پایین تر قرار داشت. هرگروه از آزمودنی های تحقیق، اولویت های متغیر و متنوعی برای مهارتهای ورزشی در دوره های تحصیلی در نظرگرفته بودند. درمورد اولویت نیازهای شناختی و عاطفی-اجتماعی توافق نظر بیشتری وجود داشت و آشنایی با مبانی علوم زیستی تربیت بدنی، حفظ لذت، سرگرمی و وضعیت ظاهری مناسب در اولویت بالاتر بودند.
در زمینه تحقیات خارجی؛ هاردمن و مارشال، وضعیت برنامه درسی تربیت بدنی را در۱۲۶ کشور مورد مطالعه قرار دادند . تحقیق آنها بیانگر؛ بررسی کمی وضعیت این درس در سایر کشورها از حیث توجه به آن در منابع مالی، زمان اختصاص داده شده، وسایل و تجهیزات و برخورداری از معلم متخصص و بررسی محتوای این درس می باشد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که علی رغم کمبود امکانات و منابع کشورهای تحت بررسی میزان توجه به درس تربیت بدنی افزایش یافته و برنامه منظمی برای ارتقاء آن به چشم می خورد(اسماعیلی،۱۳۸۳، جوادی پور،۱۳۸۵؛ب، هاردمن ومارشال،۲۰۰۰). همچنین مطالعه دیویس در برنامه درسی چین درمورد انتخاب رویکرد برنامه درسی و تدوین اهداف نقش مؤثری داشته است. مطالعه تیمبو نیزدر خصوص کشور مالاوی که تلاش نموده براساس تحقیقات انجام شده کشور های آمریکا و انگلستان مدل طراحی نماید از جهاتی قابل استفاده است به ویژه در زمینه انتخاب رویکرد، الگو، مشخصات و ویژگی های برنامه درسی و بازنگری در برنامه های درسی نقش مؤثری داشت (جوادی پور،۱۳۸۵؛ب). درکل بررسی های انجام شده مؤید آن است که در هیچ کدامیک از برنامه های آموزشی، درس تربیت بدنی به عنوان درس حاشیه ای مطرح نیست. به عنوان مثال در برخی ازمنابع از جمله انجمن بین المللی سلامت و تربیت بدنی ذکر شده که اختصاص ۱۵۰ دقیقه در هفته به درس تربیت بدنی ضروری است تا به اهداف و مأموریت های آن که عنوان اتخاذ شیوه زندگی فعال است تحقق یابد (اتحادیه ورزش و تربیت بدنی،۲۰۰۶) .
علی رغم تحقیقات متعددی که در سایر کشورها در زمینه درس تربیت بدنی صورت گرفته ، درکشور ما خلأ جدی دراین زمینه به چشم می خوردکه به مطالعه وپژوهش بیشتری نیاز دارد. این تحقیق درصدد است تا گوشه‌ی کوچکی از این خلأ بزرگ را پرنماید و بتواند به گسترش دانش در زمینه ی برنامه درسی تربیت بدنی کمک کند.
فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه
یکی از بخش­هایی که در هر تحقیق مطرح می­ شود، بحث روش شناسی^[۷۳] آن می باشد. دستیابی به هدف‌های تحقیق و شناخت علمی آن میسر نخواهد بود، مگر زمانی که با روش شناسی صورت‌پذیرد. دکارت روش را راهی می داند،که به منظور دست یابی به حقیقت در علوم باید پیمود. در عرف نیز، روش را مجموعه شیوه ها و تدابیری می­دانندکه برای شناخت و برکناری از لغزش به کار برده می شود (ساروخانی، ۱۳۸۲).
بر این اساس، در این فصل به بررسی نوع تحقیق، جامعه آماری، نمونه آماری، ابزار و روش گرد آوری اطلاعات، روایی و پایایی، نحوه اجرای ابزارها و روش های آماری مورد استفاده در این تحقیق می پردازیم.
۳-۱- روش تحقیق
پدیده های اجتماعی و انسانی موضو عاتی پیچیده اند، به همین دلیل روش‌های تحقیق در مورد این پدیده ها متنوع و متعددند. لذا لازم است ویژگی‌های حاصله، روش مطلوب،گزینش به کارگرفته شود. در واقع اعتبار دستاورد های تحقیق به شدت تحت تأثیر اعتبار روشی است که برای تحقیق برگزیده می شود(خاکی، ۱۳۷۸).
پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی است و از حیث روش گردآوری داده ها توصیفی است. طرح تحقیق نیز از نوع پیمایشی است که در آن نظرات دبیران تربیت بدنی شهرکرمان پیمایش شده است. بنابراین روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی پیمایشی خواهد بود، روش توصیفی اساسی ترین روش تحقیق کمی است. این روش شامل توصیف ویژگی های افراد یا پدیده های دیگر در یک نمونه خاص است(احمدرضا نصر، ۱۳۹۰). در روش تحقیق بیمایشی هدف بررسی توزیع ویژگیهای یک جامعه است و بیشتر تحقیق های مدیریت از این نوع می باشد. در پژوهش پیمایشی پارامترهای جامعه بررسی می شوند. در اینجا پژوهشگر با انتخاب نمونه ای که معرف جامعه است به بررسی متغیرهای پژوهش می پردازد برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده خواهد .
۳-۲- جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش کل دبیران تربت بدنی دوره متوسطه شهر کرمان است که، در سال تحصیلی ۹۲-۹۳ در این مدارس مشغول به به تدریس بودند که تعداد آنها برابر با ۵۸ نفر بود تنها ۵۴ نفر از این دبیران در پژوهش شرکت نمودند.
۳-۳- نمونه آماری و تعیین حجم نمونه
پژوهشگرانی که از تحقیقات کمی استفاده می­نمایند، تلاش می­ کنند از طریق مطالعه­ گروهی بسیار کوچک، در موردیک گروه بزرگ از افراد اطلاعات به­دست آورند. گروه بزرگ که قصد دارند در مورد آن اطلاعات کسب کنند، جامعه^[۷۴] و گروه کوچک که در واقع مورد مطالعه قرار می­گیرد، نمونه^[۷۵] نامیده می­ شود(گال و همکاران، ۱۳۸۶). در این پژوهش به دلیل کم بودن جامعه آماری حجم نمونه برابر با تمام دبیران تربیت بدنی دوره متوسطه شهرکرمان بود.
۳-۴- ابزار گردآوری داده ها و چگونگی تدوین و ساخت آن
ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه ساخته محقق است که بر اساس اهداف تربیت‌بدنی دوره متوسطه مصوب وزارت آموزش و پرورش(۱۳۷۹) و همچنین اهداف تربیت بدنی قیدشده در برنامه درسی ملی(۱۳۹۱) در سه حیطه شناختی،عاطفی و روانی حرکتی ساخته شد و دارای سه بخش متشکل از حیطه عاطفی، شناختی و روانی حرکتی است. در حیطه دانش ۱۷گویه، در حیطه نگرش ۱۰ گویه و در حیطه مهارت۱۶ گویه جای داده شده است. جهت ساختن پرسشنامه ابتدا جدول تناظر اهداف وسؤالات ویژه تحقیق طرح شده است. در تنظیم پرسشنامه از راهنمایی و نظارت استاد راهنما، مشاور وگروههای تخصصی علوم تربیتی و اساتیدتربیت بدنی دانشگاه باهنراستفاده شده است، و روایی آن توسط ده نفر از اساتید دانشگاه باهنر به تایید رسید.
۳-۵- روائی و پایایی ابزارها و عملیات مربوط به محاسبه آنها:
روائی^[۷۶] و پایایی^[۷۷] از خصایصی است که برای مفید و مؤثر واقع شدن روش های جمع آوری داده‌ها شرط اساسی به شمار می روند. برای تعیین روائی، پرسشنامه و چک لیست مربوطه به رویت استاد راهنما، مشاور و ده تن از صاحب‌نظران رسیده و روائی صوری و محتوایی آنها تأیید گردید. جهت سنجش اعتبار پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده که برابر با ۹۳/۰برآورد شده است. در جدول زیر پایایی هریک از حیطه‌ها (دانش، نگرش و مهارت) به صورت مجزا آورده شده است.

جدول۳-۱: پایایی اهداف سه حیطه(دانش، نگرش و مهارت) پرسشنامه