سرعت گردش پول
ازآنجاکه بکار بردن پول سبب از بین رفتن آن نمیشود, بلکه فقط انتقال مالکیت صورت میپذیرد, بنابراین پول در جریان مبادلات, پیوسته گردش میکند و از شخصی به شخص دیگر منتقل میشود. منظور از سرعت گردش پول تعداد دفعاتی است که یک واحد پولی طی مقطع زمانی مشخص توسط اشخاص جابجا میگردد.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
جذب منابع مالی علاوه بر اینکه مهمترین رسالت مؤسسات مالی و بانکها میباشد، تأثیر مهمی در تنظیم صحیح گردش پول و استقرار یک نظام پولی و اعتباری صحیح و متناسب با برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت کشور دارد. مؤلفههای سختافزاری و نرمافزاری متعدد باعث میشوند که جذب منابع مالی در بانکها، با روشی صحیح و در مسیری مناسب انجام گیرد.
اندازهگیری پول
ازآنجاییکه تغییرات در عرضه و نرخ رشد پول، در متغیرهای مهم اقتصادی اثر میگذارد، میتواند در دستیابی به اهداف نهایی اقتصادی یک کشور نیز اثر داشته باشد. سطح اشتغال بالا، ثبات قیمتها (وقتیکه نه تورم و نه تنزل در اقتصاد وجود دارد)، رشد اقتصادی و تعادل در تراز پرداختهای خارجی، همه بهطور مستقیم یا غیرمستقیم به تغییرات رشد پول مربوط میشوند. بنابراین ملاحظه میگردد که مقدار مطلوب و نرخ رشد پول در اقتصاد دارای اهمیت بالایی است. اجرای سیاست پولی در هر کشور مستلزم تعریف معنیداری از عرضه پول میباشد بهویژه آنکه سیاست پولی مستلزم موارد زیر است:
یک ارتباط نزدیکبین تعریف نظری و عملی.
بانک مرکزی میبایستی قادر به کنترل ملی عرضه پول بوده و با توجه به ابزارهایی که در اختیار دارد به اهدافی که برای عرضه پول در نظر گرفته شد است دست یابد.
تعریف عملی پول میبایستی آنچنان پیشبینی گردد که مرتبط با اهداف ملی نهایی باشد(w.publishnelli 1989).
روشهای اندازهگیری پول
روش معاملاتی
در این روش اندازهگیری پول بر وظیفه پول بهعنوان یک واسطه مبادله گر پرداختها تأکید میگردد زیرا این روش بهترین وظیفه پول در جامعه را نقش آن بهعنوان واسطه مبادله میداند. طرفداران این روش ادعا دارند که وجود پول تنها بهعنوان وسیله پرداخت برای کالا و خدمات دیگر پذیرفتهشده است. اگر پول بر پایه وظیفه آن بهعنوان واسطه مبادله تعریف شود، کل ذخیره پول یک جامعه شامل چیزهایی میشود که بهعنوان وسیله پرداختها در داخل کشور نگهداری میشود. این تعریف پول فقط شامل سکه و اسکناس در دست مردم و سپردههای جاری یا دیداری مردم در بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری بوده و عرضه کل پول را تشکیل میدهد.
M1=سکه و اسکناس دست مردم + سپردههای دیداری M1=Demand Deposit + Currency |
روش نقدینگی
اقتصاددانان شیکاگو تعریف وسیعتری از پول را با توجه به لحاظ نمودن وظایف بیشتری برای آن، ارائه میکنند. استدلال آنها چنین است که چون در اقتصاد پولی جریانهای درآمد و مخارج بهطور کامل باهم اتفاق نمیافتد پس برای اینکه پول بتواند وظیفه واسطه مبادلهای خودش را انجام دهد میبایستی بهطور موقت بتواند امکان ذخیره ارزش را نیز داشته باشد. این روش تاکید بر وظیفه پول بهعنوان ذخیره ارزش دارد، با توجه به اینکه همه داراییها دارای ذخیره ارزش میباشد، پس از داراییها بهعنوان پول میتوان یادکرد اما آنچه در اینجا قابلتأمل است میزان نقدینگی داراییها نسبت به سکه و اسکناس است.
M2=M1+شبه پول |
بر اساس ترازنامه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران شبه پول شامل موارد زیر میباشد:
سپرده قرضالحسنه پسانداز
سپرده سرمایهگذاری مدتدار(کوتاهمدت و بلندمدت)
سپرده متفرقه (پیشپرداخت اعتبار اسنادی، سپرده ضمانتنامهها، پیشپرداخت بابت معاملات و وجوه صندوق بازنشستگی و کارکنان مؤسسات مالی و اعتباری)
بانکداری
کلمه بانک از یک واژه ایتالیایی به نام بانکا به معنی نیمکت مشتق شده است. ازآنجاکه صرافان قدیم در ایتالیا در پشت نیمکتهایی که عملیات صرافی را انجام میدادند بعدها نیز مؤسساتی که اینگونه معاملات را انجام دادند به نام بانک معروف شدند . (S.Torn 1998 ,)
البته راجع به بانک تعاریف مختلفی ارائهشده است که بعضی از این تعاریف بانکها را نظیر بازرگانانی میدانند که عمل اصلی آنها وام گرفتن و وام دادن پول میباشد. همانطور که بازرگانان با خرید کالا و فروش کالا به قیمت بالا سود میبرند بانکها نیز با قبول سپرده و دادن وام با نرخی بیشتر از نرخ بهره پرداختی به سپردهگذاری سود میبرند (فرجی ۱۳۸۸).
امروزه بانکها در همه زمینههای اقتصادی نفوذ کرده و با توجه به اینکه بخش مهمی از عرضه پول به شکل سپردههای جاری میباشد لذا بانکها نقش قابلتوجهی در اقتصاد داشته و موجبات توسعه و تجارت و پیشرفتهای اجتماعی را فراهم میسازند. حتی در اقتصادهایی که دارای بازارهای مالی پیشرفتهای هستند بانکها در کانون فعالیتهای مالی و اقتصادی قرار دارند و نقطه اتکایی برای اعمال سیاستهای پولی بهحساب میآیند (حسینی, امینی و محمدی ۱۳۸۸).
بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری دارای اهمیت ویژهای در اقتصاد یک کشور هستند که عبارتاند از: (فرجی ۱۳۸۸)
۱-بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری موجب میشوند که بین کسانی که میخواهند پسانداز نمایند و کسانی که میخواهند سرمایهگذاری کنند ارتباط برقرار شود.
۲-در تعیین عرضه پول و انتقال اثرات سیاستهای پولی به سیستم اقتصادی بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری نقش مهمی ایفا میکنند.
۳-بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری پیشتاز نوآوری مالی بوده موجب شدهاند که برای پسانداز کردن و بهکارگیری این پساندازها راهکارهای بسیار نوین ابداع شود.